Ü L K E L E R D O S Y A S I
54
19
65
yılına rastlaması bakımından sembolik bir öneme sahip-
tir. İrlanda’nın AB’ye üye olduğu 1973’ten bu yana yedinci
kez üstleneceği AB Dönem Başkanlığı sırasında İrlanda’nın,
Avro Alanı krizinin aşılmasına odaklanması beklenmekte-
dir. Bu bağlamda, İrlanda Dönem Başkanlığı’nın AB’nin kü-
resel rekabet gücünün artırılması, iktisadi büyümenin hız-
landırılması ve istihdam yaratılması en önemli önceliği oluş-
turmaktadır. İç Pazar’ın güçlendirilmesi, Dijital Gündem’in
geliştirilmesi, KOBİ’ler üzerindeki idari yükün azaltılma-
sı, 2014-2020 mali dönemi için bütçe görüşmeleri ve bu
kapsamda İrlanda’nın ulusal çıkarlarını ilgilendiren Ortak
Tarım Politikası ile Ortak Balıkçılık Politikası Reformu İrlanda
Dönem Başkanlığı’nın diğer öncelikleri arasında yer
almaktadır
6
.
İRLANDA- TÜRKİYE İKİLİ İLİŞKİLERİ
Türkiye-İrlanda ilişkilerinin başlangıcı 16’ncı yüzyıl-
da Akdeniz’de korsanların eline geçen bir İrlanda ticaret ge-
misinin Osmanlı donanması tarafından İrlanda’ya iadesine
dayanmaktadır. 1845-1851 yıllarında İrlanda’da meydana
gelen ve bir milyon kişinin hayatını kaybetmesine, bir mil-
yon kişinin de komşu ülkelere göç etmesine yol açan Büyük
Kıtlık sırasında dönemin Osmanlı padişahı Abdülmecit’in
İrlanda’ya bin pound değerinde maddi yardımda bulundu-
ğu ve tahıl ve gıda yardımı yaptığı Başbakanlık Devlet Arşiv-
leri Genel Müdürlüğü Osmanlı Arşivleri Dairesi’ndeki teşek-
kür yazılarından edinilen bilgiler arasındadır
7
.
1.
Dünya Savaşı sırasında ise Osmanlı Devleti İttifak
Devletleri tarafında savaşırken, o sıralar İngiltere’nin ege-
menliği altında olan İrlanda İtilaf Devletleri tarafında yer
almıştır. İngiliz komutası altındaki bir İrlanda tümeni Ça-
nakkale Boğazı’nda Osmanlı ordusuyla karşı karşıya gel-
miş ve Çanakkale’de 4000’e yakın İrlandalı asker hayatı-
nı kaybetmiştir. Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasının ar-
dından, İrlanda ile resmi ilişkiler 10 Aralık 1973’te Dub-
lin Büyükelçiliği’nin açılmasına kadar Paris Büyükelçiliği’ne
bağlı bir büro aracılığıyla gerçekleştirilmiştir. İrlanda’nın An-
kara Büyükelçiliği’nin ise 1998 yılında faaliyete girmesiyle
ilişkiler daha da önem kazanmıştır
8
.
Temelleri 16’ncı yüzyıla dayanan Türkiye ile İrlanda
arasındaki dostane ilişkiler, İrlanda ekonomisinin güçlendi-
ği 1990’lı yıllarda artış göstermiştir. Temmuz 2003’te döne-
min Başbakanı Bertie Ahern, Türkiye’ye başbakan düzeyinde
ilk ziyareti gerçekleştirmiştir. 2010 yılında gerçekleşen karşı-
lıklı üst düzey ziyaretlerle Türkiye-İrlanda ikili ilişkileri yeni
bir boyut kazanmıştır. Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu’nun
10-11
Mart 2010 tarihlerinde ülkeye 19 yıl aradan sonra ba-
kan düzeyindeki ilk ziyareti gerçekleştirmesi, Dublin tarafın-
dan da olumlu karşılık bulmuş ve dönemin Cumhurbaşka-
nı Mary McAleese 22-26 Mart 2010 tarihinde Türkiye’ye tari-
hi bir ziyaret gerçekleştirmiştir. AB Bakanı ve Başmüzakere-
ci Egemen Bağış da İrlanda’ya gerçekleştirdiği ziyaretle iliş-
kilerdeki pozitif trendi sürdürmüştür.
İRLANDA PERSPEKTİFİNDEN
TÜRKİYE’NİN AB ÜYELİĞİ
İrlanda, Türkiye’nin AB üyeliğini destekleyen ülkeler
arasında konumlanmaktadır. AB Konseyi’nin Ekim 2005’te
Türkiye ile katılım müzakerelerine başlanması kararını des-
tekleyen İrlanda, müzakerelerin adil ve objektif bir şekilde
yürütülmesi taraftarıdır
9
.
İrlanda’nın desteğinin altında temel olarak ekono-
mik ve ticari nedenler ile stratejik nedenler olduğu söylene-
bilir. Sürecin aday ülkelerdeki dönüşümü ve reform sürecini
hızlandırması, Türkiye’nin dâhil olacağı bir İç Pazar’ın İrlan-
da gibi küçük ve açık bir ekonomiye sağlayacağı potansiyel
getiriler, Türkiye ile ticareti artırma potansiyeli, AB’ye komşu
bölgelerde güçlü bir ticari ve siyasi aktör ve önemli bir strate-
jik ortak olan Türkiye’nin Birliğe üyeliğiyle Orta Doğu ve Orta
Asya ile daha güçlü bağlara sahip ve bu bölgelerde daha“et-
kili bir AB”olacağı yönündeki görüşler İrlanda’nın Türkiye’nin
AB üyeliğini desteklemesinde rol oynamaktadır
10
.
Temmuz 2012’de İrlanda’nın AB İşlerinden Sorumlu
Devlet Bakanı Lucinda Creighton’ın Türkiye’ye gerçekleştirdi-
ği ziyaret de İrlanda’nın Türkiye’nin AB üyeliğine verdiği des-
teğin bir göstergesi niteliğindir. AB Bakanı ve Başmüzake-
reci Egemen Bağış’la dostane ve olumlu bir atmosferde ge-
çen görüşmenin ardından Creighton, İrlanda ve Türkiye’nin
Avrupa kıtasının farklı uçlarında yer almalarına rağmen or-
tak Avrupa değerleri etrafında birleştiklerini kaydetmiştir.
Oscar Wilde
George Bernard Shaw
James Joyce
6
“
Ireland’s priorities for the EU
Presidency”, Ms. Lucinda Creighton,
T.D., Minister of State for European
Affairs, EMI/PAI Presidency Conference,
18.4.2012,
com.tr/url?sa=t&rct=j&q=irish+
presidency+priorities&source=we
b&cd=3&ved=0CFQQFjAC&url=ht
tp%3A%2F%2Fwww.eesc.europa.
eu%2Fresources%2Fdocs%2Fminister-
of-state-lucinda-creighton.doc&ei=_
hQhUNzlJ4Sk4AT5voHIBA&usg=AFQj
CNGEHM5OR5Bn7nU1HR21vGBMjZ7Q
wA, Erişim tarihi: 25.07.2012
7
“
Osmanlı arşivinde ‘İrlanda’ya yardım’
belgesi!”, Sabah Gazetesi,
sabah.com.tr/Dunya/2012/03/10/
osmanli-arsivinde-irlandaya-yardim-
belgesi, Erişim tarihi: 25.07.2012
8
“
Türkiye-İrlanda Siyasi İlişkileri”,T.C.
Dışişleri Bakanlığı,
gov.tr/turkiye-irlanda-siyasi-iliskileri-.
tr.mfa, Erişim tarihi: 25.07.2012
9
“
İrlanda’nın Avrupa’dan Sorumlu
Devlet Bakanı Roche’den AA’ya Özel
Demeç”, 06.01.2004,
abgs.gov.tr/index.php?p=36105&l=1,
Erişim tarihi: 25.07.2012
10
James Kilcourse,“Enlargement:
An Irish Perspective”, 13.02.2012,
enlargement-an-irish-perspective,
Erişim tarihi: 25.07.2012