43
G
ünümüz hava taşıtlarının ortaya çıkışı-
nı sağlayan ilk denemelerin 20. yüzyılda
başladığını görüyoruz. İlk motorlu uçağı
yapan “Wright Kardeşler”, 17 Aralık 1903
tarihinde ilk uçuş denemeleriyle havada sadece 12 sani-
ye kalmış ve 37 metre mesafe kat ederek bir ilki başar-
mıştır
1
.
O zamanlar tarihe geçen bu olay, diğer insanla-
rın da deneme ve uçma isteğini beraberinde getirmiştir.
TÜRKİYE’DE HAVACILIK
Türkiye’de havacılıkla ilgili ilk çalışmalar, 16 Şubat
1925
yılında, Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk’ün iste-
ğiyle kurulan Türk Hava Kurumu (THK) ile başlamıştır. Bir
yıl sonra ülkede Tayyare Makinist Mektebi ile Kayseri’de
TOMTAŞ Uçak ve Motor Fabrikası hizmete açılmış ve bu
tarihten itibaren A-19 ve A-20 uçaklarının üretimi yapıl-
maya başlanmıştır. THK atölyesi zamanla fabrika haline
getirilmiş, daha sonraları İngiliz Magister eğitim uçakla-
rının seri montajı ve THK seri planörler ile eğitim, akroba-
si, sağlık ve nakliye uçakları üretilmiştir. 2. Dünya Savaşı
sırasında, 1952 yılına kadar Atatürk Orman Çiftliği’nde ilk
uçak motor fabrikası da faaliyet göstermeye başlamıştır
2
.
İleriki yıllarda birçok Türk pilot yetiştirecek olan
Türkkuşu
,
THK tarafından 3 Mayıs 1935 tarihinde ku-
rulmuş ve burada, aralarında Atatürk’ün manevi kızı ve
dünyanın ilk kadın savaş pilotu olan Sabiha Gökçen’in de
bulunduğu birçok pilot yetiştirilmiştir. 1954 yılında Ulaş-
tırma Bakanlığı bünyesinde kurulan Sivil Havacılık Dai-
resi Başkanlığı ise 1987 yılında Sivil Havacılık Genel Mü-
dürlüğü olarak teşkilatlandırılmıştır. Aynı zamanda THK,
1997
yılında hava sporlarının en büyük organizasyonu
olan 1. Dünya Hava Oyunları’nı Uluslararası Havacılık Fe-
derasyonu (FAI) ile birlikte Türkiye’de düzenlemiştir. Dün-
yada ilk kez düzenlenen bu oyunlardan dolayı FAI, Türk
Hava Kurumu’na Dünya Hava Oyunları Kurucu Ödülü’nü
vermiştir
3
.
İlk Sivil Hava Taşımacılığı ise Türkiye’de 1933 yılın-
da 5 uçaklık küçük bir filo ile Türk Hava Postaları adı altın-
da başlatılmıştır. Bunun yanında, Cumhuriyet’in 10. yılın-
da, Milli Savunma Bakanlığı’na bağlı olarak kurulan Ha-
vayolları Devlet İşletme İdaresi sivil hava yolları kurmak
ve taşıma yapmak üzere görevlendirilmiştir.
Ülkemizdeki havacılık faaliyetleri, 2920 Sayılı Türk
Sivil Havacılık Kanunu ve bu kapsamda yayımlanmış olan
İdari ve Teknik Yönetmelikler ve Havacılık Talimatları çer-
çevesinde yürütülmektedir. Uluslararası Sivil Havacılığın
temelini oluşturan Uluslararası Sivil Havacılık Anlaşma-
sı - Şikago Sözleşmesi’ne ülkemiz 1945 yılında taraf ol-
muş ve Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatı’nın (ICAO) ku-
rucu üyeleri arasında yer almıştır. Bunun dışında ülkemiz,
hâlihazırda uluslararası sivil havacılık kural ve gerekli-
liklerini belirleyen Avrupa Sivil Havacılık Konferansı’na
(
ECAC) ve ECAC bünyesinde yer alan Avrupa Hava Seyrü-
sefer Emniyet Teşkilatı (EUROCONTROL) ile Havacılık Oto-
riteleri Birliği’ne (JAA) üyedir
4
.
HAVACILIK SEKTÖRÜ:
AB VE TAM ENTEGRASYON ADIMLARI
Hiç şüphesiz, Türkiye’nin coğrafi konumu nedeniy-
le Avrupa, Kafkasya ve Orta Doğu’ya yakın olması, böl-
1
Motorlu uçağı uçuran ABD’li
kardeşler olarak tarihe geçmiştir.
(
Kaynak:Türk Hava Kurumu
Üniversitesi, Erişim tarihi: 7.
2
Türk Hava Kurumu Üniversitesi
tarihçe kısmından derlenmiştir.
(
Kaynak:
Content.aspx?cid=3, Erişim tarihi:
7. 8.2012)
3
T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve
Haberleşme Bakanlığı Sivil
Havacılık Genel Müdürlüğü
tarihçe kısmından derlenmiştir.
(
Kaynak:
tr/kurumsal.php?page=tarihce,
Erişim tarihi: 7.8.2012)
kurumsal.php?page=tarihce,
Erişim tarihi: 7.8.2012
