G Ö R Ü Ş
18
19
65
yılında 400 civarı Sırbistan vatandaşı iltica başvurusu ya-
parken, 2010 yılında bu sayının 44 binin üzerinde olduğu
belirtilmekte, hatta İsveç’in Ulusal Göç Kurulu’nun (
Migra-
tionsverket
) gelen mültecileri barındırmak için kamplar ki-
raladığı ifade edilmektedir
8
.
Vize serbestliği sonrası yaşanan hızlı trafik ve AB üye
ülkelerinin durumdan duyduğu rahatsızlık, AB’nin acil şe-
kilde harekete geçmesini gerektirmiştir. Arnavutluk ve
Bosna Hersek vatandaşlarına Schengen Alanı’nda vize mu-
afiyeti sağlandığı 8 Kasım2010 tarihli kararında AB Konse-
yi, aslında vize muafiyeti sağladığı tüm Batı Balkan ülke-
leri için de geçerli olan yepyeni bir karara daha imza atmış
ve “izleme mekanizması” (
monitoring mechanism
) adı ve-
rilen yepyeni bir aracı devreye sokmuştur.
İzleme mekanizması çerçevesinde Avrupa Komisyo-
nu, vize muafiyeti sağlanan ülkelerin hükümetleri ve ilgi-
li birimleri ile vize serbestliği sürecini yakından izleyecek-
tir. Ayrıca Komisyon, yayımlayacağı yıllık raporlar ile süre-
cin gidişatı konusunda tüm Üye Devletlere sayısal veri sağ-
lamayı taahhüt etmiştir. İzleme mekanizması çerçevesin-
de Komisyon ayrıca, sığınmacı taleplerinin hızla arttığı dö-
nemlerde, ilgili tüm tarafların (Avrupa Komisyonu, Üye
Devlet Hükümetleri ve Batı Balkan ülkeleri hükümetlerin-
den oluşan) katılacağı bir acil danışma düzenlemesi tasar-
layacak, böylelikle Batı Balkan ülkelerinden gelen sığın-
ma taleplerinde ciddi artışın olduğu hallerde AB, gerek-
li önlemleri almak için düğmeye rahatlıkla basabilecektir.
İzleme mekanizması, başka bir deyişle bir “
emniyet supa-
” olarak tasarlanmıştır. Bu çerçevede Avrupa Komisyo-
nu, gerek duyarsa, Batı Balkan ülkeleri için vizesiz seya-
hat hakkını askıya alma önerisinde bulunma hakkına bile
sahip olmuştur.
KORUMA MADDESİ’NİN GÖLGESİNDE
VİZE SERBESTLİĞİ
İzleme mekanizması çerçevesinde öngörülen ilk
Vize Serbestliği Sonrası Takip Raporu, 30 Mayıs 2011 tari-
hinde yayımlanmıştır
9
. Raporda, dört ayrı blokta beş Batı
Balkan ülkesi için öngörülen kriterlerde alınan mesafe de-
ğerlendirilmiştir. İlk takip raporunda Komisyon, vize ser-
bestliğinin başladığı beş Batı Balkan ülkesi için hem olum-
lu hem de olumsuz değerlendirmelerde bulunmaktadır.
Tablo 2: Vize Serbestliği Sonrasında İltica Konusunun Ele Alındığı İkili Görüşmeler
Ekim 2010
Belçika İltica ve Göçten Sorumlu Bakanı Melchior Wathelet
Sırbistan
Bavyera Eyaleti (Almanya) Devlet Sekreteri Emilia Müller
Sırbistan
Belçika İltica ve Göçten Sorumlu Bakanı Melchior Wathelet
Makedonya
Mart 2011
Belçika Başbakanı Yves Leterme
Kosova
Belçika Başbakanı Yves Leterme
Makedonya
Almaya İçişleri Bakanlığı Müsteşarı Ole Schröder
Sırbistan
Mayıs 2011
Sırbistan İçişleri Bakanı Ivica Daçiç
Lüksemburg
Lüksemburg Dışişleri Bakanı Jean Asselborn
Sırbistan
Belçika İltica ve Göçten Sorumlu Bakanı Melchior Wathelet
Sırbistan
Haziran 2011
İsveç Göç ve İltica Politikaları Bakanı Tobias Billström
Sırbistan
Eylül 2011
Sırbistan Dışişleri Bakanı Vuk Jeremiç
İsveç
Ekim 2011
Avrupa Komisyonu’nun İçişlerinden Sorumlu Üyesi Cecilia Malmström
Makedonya
Avrupa Komisyonu’nun İçişlerinden Sorumlu Üyesi Cecilia Malmström
Sırbistan
Kasım 2011
Sırbistan Dışişleri Bakanı Vuk Jeremiç
Lüksemburg
7
Euractiv,“Europe Hit by Scores of
Western Balkan Asylum Seekers”,
Kasım 2010,
.
com/enlargement/europe-hit-scores-
western-balkan-asylum-seekers-
news-498992
8
İsveç Büyükelçiliği, Mart 2010.
9
BirinciVizeSerbestliği SonrasıTakip
Raporu:
.
europa.eu/pdf/en/11/st10/st10997.
en11.pdf
1...,8,9,10,11,12,13,14,15,16,17 19,20,21,22,23,24,25,26,27,28,...80