Ü L K E L E R D O S Y A S I
62
19
65
ile Benelüks Gümrük Birliği’ni (
Benelux Customs Union
) ha-
yata geçirdi.
Başkenti, ülkenin adını taşıyan Lüksemburg olan ül-
kenin nüfusu yaklaşık 500 bindir. Ülkenin belki de kaderini
değiştiren olaysa, Roma’da AB’nin temeli olan ve o zaman-
ki adıyla Avrupa Ekonomik Topluluğu’nun (AET) kurulması-
dır: AET’yi kuran altı ülkeden biri de (Batı Almanya, Hollan-
da, Fransa, İtalya ve Belçika) Lüksemburg’dur.
Bugün resmi adı “Lüksemburg Büyük Dukalığı” olan
Lüksemburg’un siyasi sistemi parlamenter demokrasi ve
anayasal krallıktır. Lüksemburg, tam anlamıyla Roma-
Germen kültürünün buluştuğu yerde kuruludur. Almanca di-
line yakın olan Lüksemburgca, ulusal dildir, ancak ülkede Al-
manca ve Fransızca idari diller olarak kullanılmaktadır.
Lüksemburg denince akla ilk gelen şey, dünya sırala-
masında kişi başına düşen gelir miktarının en yüksek olduğu
ülkelerden biri olmasıdır. Uluslararası Para Fonu’nun (IMF)
Eylül 2011 verilerinde
2
, kişi başına GSYİH’ye göre sıralama-
da Lüksemburg’un 122 bin ABD doları ile AB içinde birinci;
dünya sıralamasında ilk üçte yer aldığını görüyoruz. Aynı şe-
kilde Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı’nın 2006 tarih-
li İnsani Kalkınma Endeksi Raporu’na göre Lüksemburg, 177
ülke içinde
3
12’inci sırada bulunuyordu. Ülkede enflasyon ve
L
üksemburg anlamına gelen “
Lucilinburhuc
”
adı tarihte ilk kez 963 yılında Kont Siegfried’in
Trier’deki Sankt Maximin Manastırı’ndan aldı-
ğı, Alzette Vadisi’ne yakın Bock Kayalığı üzerin-
deki küçük bir kale takas belgesinde geçer. Bu tahkimat ya-
pısı, Lüksemburglu kontların 11, 12 ve 13’üncü yüzyıllarda
çeşitli bölgeleri üniter ülke toprakları olarak birleştirmeleri-
nin de çıkış noktası olmuştur. 13’üncü yüzyılın sonunda Lük-
semburg Kontluğu Meuse ve Moselle arasındaki geniş böl-
geyi kapsarken, Dukalık sırasıyla 15’inci yüzyılda Burgonya-
lıların, 16 ve17’inci yüzyıllarda Habsburgların İspanyol kolu-
nun, ardından Fransızların, 18’inci yüzyılda ise Avusturyalı
Habsburgların hâkimiyeti altına girdi
1
.
Lüksemburg; Belçika, Fransa ve Almanya’ya sınır
komşusu olması nedeniyle tarih boyunca pek çok devletin
işgaline uğradı. Yakın tarihe bakıldığında, Birinci Dünya Sa-
vaşı ile başlayan ve 1918 yılına kadar süren Alman işgalin-
den etkilenen Lüksemburg, 1921 yılında Belgo-Lüksemburg
Ekonomik Birliği’ni (
Belgo-Luksemburg Economic Union
) ku-
ran ülkeler arasında yerini aldı. İkinci Dünya Savaşı’nda da
Alman işgaline uğramasının ardından 1944 yılına gelindi-
ğinde müttefik kuvvetler tarafından kurtarılan Lüksemburg,
daha sonra 1948’de sınır komşuları olan Belçika ve Hollanda
1
Lüksemburg Büyük Dükalığı Hakkında
Bilmeye Değer Her Şey, Lüksemburg
Hükümeti Basın veYayın Bölümü, Eylül
2012, s.16,
.
lu/publications/luxembourg/tout_
savoir/Tout_savoir_2012_TR.pdf
2
/
ft/weo/2011/02/index.htm