79 / 92
İKTİSADİ KALKINMA VAKFI DERGİSİ
77
ait uçağın kaybolması nedeniyle uçak
izleme sistemlerinin tekrar tartışmaya
açılması, Avrupa Komisyonu’nun yeni
kurallar tanımlamasıyla bağlantılı oldu-
ğu ifade edilebilir
6
.
Bu kararlar, genel olarak sualtı ko-
num bulma cihazları ile uçuş ve kokpit
ses kayıt sistemlerinin teknolojik ye-
niliklerle birlikte geliştirilmesi olarak
sıralanabilir. Ayrıca Komisyon, 18 Mart
2016 tarihinde karayolu ve yolcu taşı-
macılığını ilgilendiren önemli kararlar
aldı. Üye ülkeler arasında AB karayolu
ulaşım ihlallerini sınıflandıran ve yap-
tırımları netleştiren kurallar belirle-
yen Komisyon, teknolojiye uyumlu ve
taşımacıları daha etkin izleyebilecek
“akıllı” takigrafların kullanılmasının ge-
rekliliğine işaret etti. Böylece, yolculuk
güzergâhlarının otomatik olarak kayde-
dilmesi ve herhangi bir problem veya
suç şüphesinde lokasyon tespitinin ve
yasaların uygulanmasının daha etkin
hale getirilmesi planlanıyor. Avrupa Yol
Güvenliği şartıyla birlikte bu kuralların
hayata geçirilmesi kazaların önlenme-
sinin, tespitinin ve yasal kısıtlamaların
etkin uygulanmasının önünü açabilir.
Yol güvenliği ile ilgili resmi adım-
lar AB için oldukça önemli bir gündem
maddesine sahip olmanın yanı sıra,
Mart 2015’te Komisyon tarafından ya-
yımlanan bir raporda; AB’de ölümlü
kaza sayısının 2010 yılında 31 bin 500
olduğu, 2014 yılında ise söz konusu
sayının 25 bin 700’e indiği ve 2020 yılı
için bu sayının 15 bin 700’e düşürül-
mesi hedefleniyor
7
. Ancak bu hedefe
yönelik iki engel dikkat çekiyor: 2014
yılında ölümlü kaza oranındaki düşüşün
yavaşlaması ve üye ülkeler arasında
bulunan istatistik ve yaptırım farklılık-
ları. Komisyonun 2015 yılı sonunda ve
2016 yılında aldığı kararların bu hedef
çerçevesinde değerlendirilmesi daha
etkili bir analiz sunabilir. Türkiye’nin
ölümlü kaza fotoğrafına baktığımızda
ise AB üye ülkelerinden maalesef hala
çok daha fazla orana sahip olduğu gö-
rülüyor. Örneğin, sadece 2014 yılında
Türkiye’de 1 milyon 99 bin kaza gerçek-
leşmiş ve bu kazalarda ölü sayısı 3 bin
524’ü bulmuştu
8
. Bu anlamda, seyahat
güvenliğini artırmak ve bu hususta AB
kriterlerine uyumun sağlanması için
Türkiye’nin atması gereken yasal adım-
lar önemini koruyor.
Sonuç
Sonuç olarak, AB içinde ulaştırma
ağı oluşturmanın önemli bir parçası
olan TEN-T projesi için önemli bir ya-
tırım kaynağı ayrıldığı ve bu kaynakla
projeler desteklenirken istihdamın da
artırılacağı görülüyor. Türkiye’de ise IPA
fonları kapsamında, özellikle demiryolu
ağında TEN-T ağının bir parçası olarak
birçok proje başlatılmış ve sürdürülü-
yor. Buna ek olarak, ulaşımda gittikçe
daha önemli bir paya sahip olan hava-
cılıkla ilgili AB, 2015 yılı sonunda yeni
Havacılık Stratejisi’ni duyurdu. Strate-
jinin ticari ve güvenlik standartlarıyla
uygun büyüme hedefi dikkat çekiyor. Bu
gündeme paralel olarak 2015 yılı Tür-
kiye İlerleme Raporu’nda Türkiye’nin
sivil havacılık konusunda etkin büyüme
stratejisini yakalayamadığı eleştirisi de
tesadüf olabilir. Ayrıca, AB içinde yolcu
güvenliği stratejik yaklaşılan bir konu
ve Avrupa Komisyonu’nun yayımladığı
istatistiklerde ölümlü kaza oranlarında
genel bir düşüş eğilimi olduğu ancak
bu eğilimin 2014 yılında yavaşladığı,
bu yavaşlamanın üye ülkeler arasın-
daki farklılıklarla birlikte AB’yi 2020
yol güvenliği hedefinden uzaklaştırdığı
görülüyor. Son olarak, AB üye ülkeleriyle
kıyaslandığında Türkiye’de ölümlü kaza
sayısının fazla olduğu bilinmekte ve bu
noktada Türkiye’nin AB Yol Güvenliği
stratejisine uyum sağlaması önemli hale
geliyor.
■
1
Avrupa Komisyonu,“Opportunities for the transport sector under
the Investment Plan Non-paper to Ministers for 8 October 2015
Transport Council”, 2015.
2
T.C. AB Bakanlığı, Fasıl 21Trans-Avrupa Ağları, 2015, http://www.
ab.gov.tr/?p=86&l=1,Erişim tarihi: 20 Mart 2016.
3
DenizTicaret Gazetesi, Ulusal Ulaştırma Ana Planı Hazırlama projesi,
Şubat 2016,
http://www.denizticaretgazetesi.org/ulusal_ulastir-ma_ana_plani_hazirlama_projesi_haber8676.html, Erişim tarihi:
18 Mart 2016.
4
Avrupa Komisyonu,“Commission presents an Aviation Strategy for
Europe”, 7 Aralık 2015.
5
Anadolu Ajansı,“Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme BakanıYıldı-
rım: 3. Havalimanı 2018’in Şubat Ayında Açılacak”, 24 Şubat 2016.
6
Avrupa Komisyonu,“Aviation: Commission Adopts New Rules on
AircraftTracking”, 16 Aralık 2015.
7
Avrupa Komisyonu,“Road Safety in European Union:Trends,
Statistics and Main Challenges”, Mart 2015.
8
TÜİK,“KarayoluTrafik Kaza İstatistikleri 2014”,TÜİK Haber Bülteni,
Sayı: 18760,Temmuz 2015 ,
http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBul- tenleri.do?id=18760, ErişimTarihi 20 Mart 2016 .