İktisadi Kalkınma Vakfı Dergisi // Kasım 2022

57 İKTİSADİ KALKINMA VAKFI DERGİSİ Şefliği ( Chief Trade Enforcement Officer – CTEO) makamını oluşturmuş, Denis Redonnet’i ilk CTEO olarak atamış ve bunu takiben süreci tamamlayıcı nitelikteki ilk raporunu yayımlamıştı. 1 Rapor öncelikli olarak, AB ticaret anlaşmalarının sunduğu fırsatlardan daha fazla fayda sağlanması, küresel ticarette küçük ve orta ölçekli işletme - lerin desteklenmesi, ticaret engelleri - nin kaldırılması ve anlaşmazlıkların çözümü gibi dört alandaki eylemleri kapsıyor. AB Ticaret Anlaşmalarının Getirdiği Fırsatlardan Daha Fazla Yararlanılması Komisyon, ticaret anlaşmaların - dan en iyi şekilde yararlanılmasının ve bunların etkin bir şekilde uygu - lanmasının giderek daha önemli hâle geldiğinin altını çiziyor. AB’nin tercihli ortakları ile yaptığı ikili tica - retin boyutu, ticaret anlaşmalarının AB’ye ne kadar büyük bir katkı sağ - ladığını açıkça gösteriyor. Nitekim rapora göre AB, 2021 yılında, tica - retinin %44’ünden fazlasını tercihli ortaklarıyla gerçekleştirdi. Şu anda kabul veya onay aşamasında olan an - laşmaların dâhil edilmesiyle beraber bu oranın %47,4’e yükselmesi bek - leniyor. AB’nin 2021 yılında tercihli ortaklarına yaptığı ihracat ilk kez 1 trilyon avroyu aştı ve 1 trilyon 49 milyon avroya ulaştı. AB’nin tercihli ortaklarından yaptığı ithalat ise 841 milyar avro oldu. 2 Birleşik Krallık, AB’nin tercihli or - takları ile toplam ticaretinde yaklaşık %22,8 pay ile İsviçre’nin yerini alarak AB’nin en büyük tercihli ortağı konu - muna geldi. Birleşik Krallık’ı %14,8 ile İsviçre, %8,3 ile Türkiye, %6,9 ile Norveç ve %6,6 ile Japonya izledi. Bahsi geçen beş ülke, 2021 yılında AB tercihli ticaretinin yaklaşık %60’ını oluşturdu. 3 Hizmet ticaretinde yayımlanan en son veriler ise 2020 yılına aitti. Buna göre, AB’nin 2020’de gerçekleştirdi - ği hizmet ticareti 2019’a göre %16,7 azalarak 106 milyar avrodan 91 mil - yar avroya düştü. Ancak AB, 2020 yı - lında da hizmet alanında ticaret fazla - sı vermeye devam etti. 4 Komisyon, ticaret anlaşmaları - nın getirdiği fırsatlardan daha fazla fayda sağlanabilmesi için ekonomik aktörleri bu anlaşmalar hakkında bil - gilendirmeye devam etti. Bunun en ön plana çıkan örneği Komisyonun, 2021 yılında yürürlüğe giren AB- Birleşik Krallık Ticaret ve İş Birliği Anlaşması’nın uygulanmasını kolay - laştırmak için Üye Devletler ve AB iş - letmeleri için yaptığı çalışmalar oldu. Nitekim Komisyon, Birleşik Krallık’ın koyduğu ithalat formaliteleri hakkın - da ayrıntılı bilgiler sundu ve tercihli uygulamalar, menşe kuralları ve güm - rük prosedürleri hakkında kapsamlı bir rehberlik desteği verdi. Ayrıca Komisyon, 2021 yılında genellikle AB Delegasyonlarındaki personelleri aracılığıyla, tercihli ticaret ortakları - nın taahhütlerini yerine getirip ge - tirmediğinin takibini yaptı. AB ticaret anlaşmalarının ticaret ve sürdürüle - bilir kalkınmaya daha fazla katkı sağ - laması için adımlar attı. 5 Küresel Ticarette KOBİ’lerin Desteklenmesi Komisyon, 2021 yılında, K OBİ’lerin AB ticaret anlaşmalarından daha çok fayda sağlamalarına yardımcı olmak için adımlar atmaya devam etti. Bu doğrultuda “Piyasalara Erişim” ( Access2Markets ) platformuna kul - lanıcı işletmeler için yeni araçlar ek - ledi. İşletmelerin yapacakları tedarik işlemlerinin, Kanada ve Japonya ile akdedilen ticaret anlaşmaları kap - samında olup olmadığına ya da bu ülkeler tarafından üstlenilen ulusla - rarası bir taahhüt kapsamına girip girmediğini anlamalarına yardımcı olmak amacıyla geliştirdiği Access- 2Procurement , bu araçlardan en ön plana çıkandı. Ayrıca Komisyon, 2021 yılı boyunca, işletmeler ve Üye Dev - letler için Access2Markets konusunda kapsamlı destek ve eğitim sağlamaya devam etti. 6 Raporda altı çizilen bir diğer hu - sus, Komisyonun zorlu pazarlarda KOBİ girişimcilerini ve bu girişimci - lerin ekonomik faaliyetlerini destek - lemeyi sürdürmesine yapılan vurguy - du. Bu doğrultuda Çin’deki AB KOBİ Merkezi ( EU SME Centre in China ) AB KOBİ’lerine Çin’de pazara giriş ve/ veya iş geliştirme konusunda yardım ve destek sağlama konusunda önemli bir rol oynadı. 7 2017’de kuruluşundan bu yana Mik - ro, Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelere