27 / 96
25
artışları yolu ile söz konusu ülkelerin rekabet gücünü
olumsuz yönde etkilemiş, ödemeler dengesi açıkları
giderek artış göstermiştir. Bu ülkelere EPB üyeliğinin
sağladığı kredibilite
(borçlanmalarında düşük risk
priminden yararlanmışlardır)
nedeniyle, özellikle
bölgenin cari hesap fazlası bulunan üyelerinden ge-
len sermaye akımlarının
(Almanya, Fransa gibi)
etki-
siyle, finansal ve gayrimenkul sektörlerindeki aşırı fi-
yat artışları
(bubble)
oluşmuştur. 2007 küresel finans
krizinden sonra finansal ve gayrimenkul sektörle-
rindeki fiyat balonunun patlaması ile birlikte ulusal
hükümetler, ekonomik büyümeyi ve zor durumdaki
bankaları desteklemek zorunda kalmışlardır.
Sonuç olarak, özel sektör borcu kamu borcuna dönüş-
müştür. Avro Alanı’ndaki
sistemik finansal kriz
ile birlikte,
Avro Alanı bankaları sınır ötesi kredi işlem hacimlerini
önemli ölçüde azalarak, tekrar iç piyasalarına çekilmiş-
lerdir.
Söz konusu gelişme, avronun en büyük başarıla-
rından ve temel amaçlarından birini oluşturan, finansal
piyasaların- sermaye piyasalarının bütünleşmesi amacını
olumsuz yönde etkilemiştir.
AVRO KRİZİ VE EPB’NİN EKONOMİK
YÖNETİŞİMİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ
Avro krizinin AB’de ve özellikle Avro Alanı’nda ekono-
mik yönetişimde ciddi eksiklikleri ortaya çıkarması üze-
rine, AB kurumları ve üye devletleri tarafından mevcut
ekonomik yönetişim çerçevesi gözden geçirilerek, aşa-
ğıda detaylandırılan bir dizi düzenleme ile reform süreci
başlatılmıştır;
•
Altılı Paket
(Six-Pack)
;
Kriz sonrası yönetişimin
güçlendirilmesi yönünde yapılan reformların dö-
nüm noktası olup, 2011 yılında yürürlüğe girmiştir.
SGP’nin güçlendirilmesi ve erken aşamada ekonomik
göstergelerdeki sapmaların
(potansiyel risklerin)
tes-
piti ve düzeltilmesi amacıyla, makroekonomik dene-
tim öngörülmektedir.
•
İkili Paket
(Two-Pack)
; Avro Alanı’nda koordinasyon
ve bütçe denetiminin daha da güçlendirilmesi ama-
cıyla öngörülmüş ve iki tüzükten oluşan mevzuat
paketidir. Söz konusu paket kapsamında, EPB üyele-
rinin bütçe tasarıları öncelikle Komisyon tarafından
değerlendirilecek ve SGP’nin mali denetim çerçevesi
ile ciddi bir uyumsuzluk tespit edilmesi durumunda
üye ülkeden bütçenin yeniden hazırlanması talep
edilebilecektir.
•
Avrupa İstikrar Mekanizması
(European Stability
Mechanism-
ESM)
5
; Avro Alanı’nın mali açıdan zayıf
üyelerine yardım amacıyla oluşturulan Daimi İstikrar
Mekanizması’na Avro Alanı ülkelerinin tümü bütün
hakları ve sorumlulukları ile üyedir. 700 milyar avro
tutarındaki sermayenin 500 milyar avro tutarındaki
bölümü kullanılabilecek (maksimum ödünç verme
kapasitesi), 200 milyar avro ise garanti olarak tutu-
lacaktır.
•
Lizbon Antlaşması’na (TFEU) Yeni Bölüm Eklenmesi;
yukarıda da vurgulandığı gibi, MA hukuki çerçeve-
sinde EPB’nin işlemesinde piyasa disiplinine ve SGP
ile üyeler arasındaki mali koordinasyon politikasına
aşırı güven duyulması nedeniyle, Antlaşmalarda
EPB üyesi devletlere finansal yardım kolaylığı sağ-
lanması konusunda herhangi bir madde yer al-
mamış, sadece EPB üyesi dışındaki AB ülkeleri için
“ödemeler dengesi kolaylıkları” sağlanması öngö-
rülmüştür.
5
ESM,
Lüksemburg’da faaliyet
göstermektedir.