26 / 96
G Ö R Ü Ş
24
19
65
düzeyini güçlendirmesi, avro ile birlikte döviz kuru
riskinin ortadan kaldırılması ve finansal bütünleşme
(kredi ve işlemmaliyetlerinin düşürülmesi yolu ile)
so-
nucunda da ticaret ve yatırımlar için daha güvenilir
bir temel oluşturulması hedeflenmiş ve ekonomik ve
mali bütünleşmede piyasa disiplinine aşırı güven du-
yulmuştur. Bu nedenle, olması muhtemel herhangi
bir mali krize karşılık, EPB üyeleri için daimi bir kur-
tarma mekanizması öngörülmemiş, Antlaşma’da da
bu doğrultuda herhangi bir madde yer almamıştır.
Buna karşılık, üye ülkeler arasında mali koordinasyo-
nun-kontrolün sağlanması, EPB sisteminin sigortası ve
muhtemel şoklara karşı risklerin azaltılması için aşağıda
yer alan iki mali kural uygulamaya konulmuştur;
•
İstikrar ve Büyüme Paktı
(Stability and Growth Pact
- SGP) gibi Uygulama Anlaşmaları ile bütçe açığı yö-
nünden uyulması gerekli limitler, limitlere uyulma-
ması durumunda cezai müeyyideler belirlenmiştir.
• MA’da yer alan
“No bail-out”
Maddesi’nde ise
4
“AB’nin veya ulusal hükümetlerden herhangi birinin
diğer üye ülkenin borçlarından sorumlu olmayacağı”
hükmü yer almıştır.
Ancak, söz konusu mali kurallar EPB’nin uygulanma-
sında istenilen sonuçları vermemiş, SGP kuralları, cezai
müeyyideleri 2003 yılında başta
Fransa
ve
Almanya
ol-
mak üzere EPB üyeleri tarafından ihlal edilmiş ve
ulusal
hükümetler İstikrar ve Büyüme Paktı’nı yeterince sahiplen-
memişlerdir.
“No bailout”
Maddesi de avro krizinde başta
Yunanis-
tan
olmak üzere hazırlanan kurtarma paketleri ile ihlal
edilmiştir.
•
EPB üyeliğinden önce, yüksek enflasyon ve döviz
kuru devalüasyonu geçmişi olan Birliğin özellikle
güney üyeleri
(İspanya, İtalya, Yunanistan, Portekiz
gibi)
, EPB üyeliği ile birlikte, düşük faiz oranlarından
yararlanmışlar ve bu yöndeki gelişme, ücret ve fiyat
4
Lizbon
Antlaşması’nın
(Treaty on Functioning
European Union - TFEU)
125’inci
Maddesi’nde yer almaktadır.