Page 56 - İktisadi Kalkınma Vakfı Dergisi - Kasım 2012
Basic HTML Version
Ü L K E L E R D O S Y A S I
56
19
65
kısa bir süre sonra Maastrich Kriterleri’ni başarıyla yerine ge-
tiren Estonya, 1 Ocak 2011’de de Avro Alanı’na giren son ülke
olarak ilan edildi.
TÜRKİYE-ESTONYA İLİŞKİLERİ
Türkiye’nin 23 Ocak 1924 tarihinde Estonya’nın ba-
ğımsızlığının tanımasının ardından 1 Aralık 1924’te Eston-
ya ve Türkiye arasında “Dostluk ve İş Birliği Anlaşması” ak-
dedildi. Ayrıca Türkiye’nin, Estonya’nın SSCB tarafından il-
hakını hiçbir zaman tanımadığı bilgisinin de altını çizmeli-
yiz. Bununla birlikte, Estonya’nın 20 Ağustos 1991 tarihin-
de Sovyetler Birliği’nden ayrılarak yeniden bağımsızlığı-
nı ilan etmesi üzerine, diplomatik ilişkiler 2 Ekim 1991 ta-
rihinde imzalanan Ortak Bildiriyle yeniden tesis edildi
17
. Tür-
kiye, Estonya’daki ilk büyükelçisini 1992 yılında görevlendir-
se de 2001 yılı Ekim ayında faaliyete geçen T.C. Tallinn Bü-
yükelçiliği açılana kadar resmi ilişkiler Vilnius’tan yürütüldü.
Estonya iseTürkiye’ye ilk büyükelçisini 1996 yılı Haziran ayın-
da görevlendirmiş, Estonya’nın Ankara Büyükelçiliği de 2001
yılı Şubat ayında açılmıştır
18
.
Halen Türkiye ve Estonya arasında yakın bir iş birliği
ve dostane ilişkiler bulunuyor. Türkiye’nin Estonya’nın NATO
üyeliğine vermiş olduğu destek, Estonya’nın da Türkiye’nin
AB üyeliğini desteklemesi, ilişkilerin olumlu seyrettiğinin bir
göstergesidir. 2000 ve 2001 yılları arasında dışişleri bakanları
düzeyindeki ziyaretlerin ardından, 2002 yılı Nisan ayında dö-
nemin Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer Estonya’ya cum-
hurbaşkanı düzeyindeki ilk ziyareti gerçekleştirdi. Bunun-
la birlikte, son yıllarda, iki ülke arasında üst düzey ziyaret-
lerin sayısının da arttığını söyleyebiliriz. 9-11 Ekim 2008’de
T.C. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül Estonya’da temaslarda bu-
lunurken, Estonya Cumhurbaşkanı Toomas HendrikIves de
15-18 Nisan 2010 ve aynı yıl Haziran ayında Türkiye’yi iki kez
ziyaret etmişti. 24-27 Mayıs 2010’da ise Estonya Parlamen-
tosu Anayasa Komisyonu üyeleri Ankara’da temaslarda bu-
lunmuştu. Aynı şekilde, iki ülke dışişleri bakanlarının da dü-
zenli istişarelerde bulunduğunu görüyoruz. Ayrıca AB Baka-
nı ve Başmüzakereci Egemen Bağış 25 Şubat 2010’da ve 11
Kasım 2011’de Estonya’yı ziyaret etmiş, Estonya Dışişleri Ba-
kanı Urmas Paet 6 Mayıs 2012 tarihinde Türkiye’de temaslar-
da bulunmuş, Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ise 11 Mayıs
2012 tarihinde Estonya’ya resmi bir ziyaret gerçekleştirmişti.
Türkiye’nin AB üyeliğine destek veren ülkelerden
biri olan Estonya, genişleme politikasının demokrasi, ser-
best piyasa ekonomisi, yenilikçi ve geleceğe dönük bir top-
lum gibi ortak idealleri paylaşmak isteyen ülkeler için bir fır-
sat niteliğinde olduğu görüşünü açık bir biçimde yansıtıyor.
Estonya’nın genişleme politikası alanındaki öncelikli hedef-
leri arasında Türkiye’de reform ivmesinin korunması ve Bal-
kanlarda uzun vadede istikrarın sağlanması yer alırken
19
, Es-
tonya hükümetinin 2011-2015 dönemine ilişkin AB öncelik-
lerini içeren 2011-2015 AB Politikası Dokümanında, AB ge-
nişlemesinin AB’nin güvenliğini ve refahını artıracağı belir-
tiliyor ve genişlemenin Antlaşmalardaki hükümlere ve 2006
yılında onaylanan genişleme üzerinde yenilenmiş uzlaşıya
dayanarak gerçekleşmesi ve ek kriterler uygulanmasından
kaçınılması gerektiği belirtiliyor
20
.
Türkiye’nin AB üyeliğine verdiği desteği her fırsatta yi-
neleyen Estonya’nın Dışişleri Bakanı Urmas Paet, son olarak
21 Mayıs 2011 tarihinde
EU Observer
için kaleme aldığı bir
Toomas Hendrik Ilves
Urmas Paet
Andrus Ansip
17
P“Türkiye- Estonya Siyasi İlişkileri”,
T.C. Dışişleri Bakanlığı Resmi İnternet
Sitesi,
estonya-siyasi-iliskileri.tr.mfa, Erişim
Tarihi: 12.11.2012.
18
“Estonya veTürkiye”, Estonya Ankara
Büyükelçiliği,
.
org.tr/tur/estonya_ve_turkiye, Erişim
Tarihi: 12.11.2012.
19
“Estonia inThe European Union”,
Estonya Ankara Büyükelçiliği,
10.02.2012,
.
tr/estonia_in_the_eu, ErişimTarihi:
12.11.2012.
20
“Estonia’s 2011-2015 EU Policy”,
/
en/government-office/european-
union/eu-policy-of-the-government/
Eesti%20EL%20poliitika_ENG.pdf,
ErişimTarihi: 12.11.2012.
