Page 45 - İktisadi Kalkınma Vakfı Dergisi

45

Mobilya sektörünün dış ticaretteki payının artırılabilmesi için üreticilerin tasarım ve AR-GE

çalışmalarına önem vermeleri gerekiyor. Büyük ölçekli firmaların sektöre dâhil olmalarıyla

tasarım odaklı üretim önem kazanmasına rağmen, sektör genelinde tasarıma daha fazla önem

verilmesi gerekli. Diğer yandan, sektörde markalaşmanın desteklenmesi ve Türk mobilya

kimliğinin oluşumunun teşvik edilmesi önem kazanıyor.

Dünya mobilya ithalatı ise 2010 yılında 134,9 milyar

dolar seviyesinde gerçekleşirken, en fazla mobilya ithala-

tı yapan beş ülke ABD, Almanya, Fransa, İngiltere ve Kana-

da oldu. Dünyanın en büyük mobilya ithalatçısı konumun-

daki ABD, 2010 yılında 34,8 milyar dolarla dünya mobilya

ithalatından yüzde 25 pay alırken, Almanya dünya mobil-

ya ithalatının yüzde 9,3’ünü, Fransa yüzde 6,3’ünü, İngil-

tere yüzde 5,6’sını, Kanada ise yüzde 4,4’ünü gerçekleştir-

di. İthalat ürün bazında incelendiğinde de mobilya aksam

ve parçalarının, oturmaya mahsus mobilyalar, şilte ve ya-

takların 2010 yılında en fazla ihraç edilen ürünlerin başın-

da geldiğini görüyoruz.

AB verilerine göre 150 bin şirketin faaliyet gösterdi-

ği ve 126 milyar avro ciroya sahip olan AB mobilya sektö-

rü, 38 milyar avro katma değer yaratıyor ve yaklaşık 1,4

milyon kişiyi istihdam ediyor. AB Üye Devletleri arasında

en büyük mobilya üreticileri ise sırasıyla İtalya, Almanya,

İngiltere, Fransa, İspanya ve Polonya olarak öne çıkıyor

12

.

Ticaret verileri incelendiğinde, AB’nin mobilya ihraca-

tının yüzde 20’sini ABD ile yaptığını görebiliriz. AB’nin en

fazla mobilya ihraç ettiği diğer ülkelerse yüzde 16 ile İsviç-

re, yüzde 12 ile Rusya ve yüzde 10 ile Norveç… 2007 yılı

verilerine göre AB, mobilya ithalatının yüzde 47’sini Çin’le

yapmış. Yüzde 6’lık oranla Endonezya ve yüzde 5’lik oran-

la Türkiye ve Vietnam ise AB’nin başlıca mobilya tedarikçi-

leri arasında yer alıyor.

Üye Devletler arasında en fazla mobilya ihracatı ya-

pan ülkelerin başında yüzde 31 ile İtalya gelirken, İtalya’yı

yüzde 18 ile Almanya, yüzde 7 ile Fransa ve İsveç takip edi-

yor. En fazla mobilya ithal eden AB üyesi devletleri incele-

diğimizde de yüzde 26 ile İngiltere, yüzde 17 ile Alman-

ya, yüzde 10 ile Fransa ve yüzde 7 ile İspanya’yı ilk sıralar-

da görüyoruz.

SEKTÖRÜN SORUNLARI

Mobilya sektörünün dış ticaretteki payının artırılabil-

mesi için üreticilerin tasarım ve AR-GE çalışmalarına önem

vermeleri gerekiyor. Büyük ölçekli firmaların sektöre dâhil

olmalarıyla tasarım odaklı üretim önem kazanmasına rağ-

men, sektör genelinde tasarıma daha fazla önem verilme-

si gerekli. Diğer yandan, sektörde markalaşmanın destek-

lenmesi ve Türk mobilya kimliğinin oluşumunun teşvik

edilmesi önem kazanıyor.

Ayrıca, sermaye yetersizliği ve kredi maliyetlerinin

yüksek olması sebebiyle, sektörün büyük bölümünü oluş-

turan KOBİ’lerin, kredi temininde zorluk yaşadıkları ve fa-

aliyetlerini öz kaynaklarından temin etmek zorunda kal-

dıkları ve dolayısıyla işletme sermayesi sorunu yaşadıkla-

rı görülüyor.

Türkiye mobilya sektörünün bir diğer sorunu ise çoğu

küçük ve orta ölçekli işletmenin aile şirketi yapısında ol-

ması nedeniyle işletmelerde profesyonel çalışan ve kalifi-

ye uzman eksikliği yaşamaları… Ayrıca çoğu işletmenin,

dış pazarlar hakkında yeterli bilgi ve deneyime sahip ol-

madığı için uluslararası pazarlara açılmaktan ve rekabet-

ten endişe duyduğunu da söyleyebiliriz. Bunun yanı sıra

kayıt dışı üretim de sektörün önemli sorunlarından biri

olarak göze çarpıyor: Sektörde kayıt dışılık oranı yüzde 50-

60 oranında öngörülürken, bu durumun sektörde rekabeti

olumsuz etkilediği bildiriliyor. Diğer yandan, enerji fiyatla-

rının ve iş gücü maliyetlerinin yüksek olması ile pazarlama

ve iletişim konusundaki eksiklikler, sektörün sorunları ara-

sında önemli yer tutuyor

13

.

Bu anlamda, öncelikle, mobilya işletmelerinin ya-

tırım ve teşviklerden etkin bir şekilde yararlanmalarının

sağlanması için finansal araçlara erişimlerinin kolaylaştı-

rılması gerekli. Ayrıca mobilya sektöründe uygulanan ver-

gi oranının düşürülmesi de rekabet edebilirliğin artırılma-

sı bakımından önem taşıyor.

12

Avrupa Komisyonu,“Mobilya

Sanayii Sektörü”,

http://ec.europa

.

eu/enterprise/sectors/furniture/

index_en.htm, ErişimTarihi:

30.09.2012.

13

Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri,

“Mobilya Sektör Raporu”, Ağustos

2011.

Page 45 - İktisadi Kalkınma Vakfı Dergisi - Kasım 2012