Page 13 - İktisadi Kalkınma Vakfı Dergisi - Kasım 2012

13
AB’nin ekonomik krize rağmen dünya ticaretinde önemli bir
yere sahip olduğuna dikkat çekti. Büyükelçi Pangratis, ko-
nuşmasında, bu krizin AB’nin rekabet gücünü artırmak için
gelecekte önemli bir itici güç olacağını açıklarken, AB’nin ti-
caret politikası önceliğinin DTÖ kapsamında çok taraflı mü-
zakereler yürüterek ticaretin serbestleştirilmesi olduğunu,
ancak son dönemde çok taraflı müzakerelerin ilerlemesinin
zorlaşması üzerine, AB için üçüncü ülkelerle bölgesel (ser-
best) ticaret anlaşmalarının da öneminin arttığını belirtti.
Ancak Büyükelçi Pangratis, konuşmasında, uzun vadede çok
taraflı ticaret ilişkilerinin geliştirilmesinin AB için öncelikli
olmaya devam ettiğini de açıkladı. Bu bağlamda, DTÖ kapsa-
mında yürütülen çok taraflı ticaret müzakerelerinde bir ge-
çiş döneminde olunduğunu ifade eden Büyükelçi Pangratis,
dünyada meydana gelen gelişmeleri takiben, çok taraflı ti-
caret sisteminde farklı alanlara yönelmenin gereğini belirtti
ve DTÖ’nün bu alandaki ihtiyaçları henüz karşılayamadığına
(delivery gap) dikkat çekti. Büyükelçi Pangratis, bu nedenle
de bir sonraki DTÖ Bakanlar Konferansında, özellikle ilk aşa-
mada ticaret kolaylıkları, kalkınma ve tarıma ilişkin konula-
rın ele alınması gerektiğinin altını çizdi.
İkinci oturumda Sussex Üniversitesi öğretim üyesi
Prof. Jim Rollo ve Marmara Üniversitesi AB Enstitüsü öğre-
tim üyesi ve TEPAV/MUTS’tan Dr. M. Sait Akman da, geçtiği-
miz yıllarda AB’nin yürüttüğü ticaret politikasının kapsamı-
na ilişkin birer sunum gerçekleştirdi. 2006 yılında AB’nin be-
lirlediği yeni ticaret stratejisi kapsamında önceliğin Hindis-
tan, Güney Kore, MERCOSUR, Körfez Arap Ülkelerinin İş Bir-
liği Konseyi, ASEAN, Rusya ve Japonya’ya verildiğine ve Çin
ile ABD’nin dikkate alınmadığına dikkat çekilen sunumda,
iki konuşmacı da, AB’nin serbest ticaret anlaşmalarının arka-
sında ticari (özellikle yeni pazarlara erişim açısından), siya-
si (Avrupa modelinin diğer ülkelere geliştirilmesi açısından),
savunma mekanizması gibi birçok farklı neden yattığına dik-
kat çekti. Sunumda, ayrıca, Prof. Rollo, Doha Turu kapsamın-
da ticari müzakerelerin ilerlemesi için tarımda uygulanan ta-
rifelerin düşürülmesi ve gelişmekte olan ülkelerin hizmetler-
le Tarım Dışı Pazar Erişimi’nde tavizler vermeleri gerektiğini
vurguladı. Dr. Akman ise, Lizbon Antlaşması ve Avrupa 2020
Stratejisi’ne değindi ve ticaret alanında AB’nin hizmetler, yatı-
rım, rekabet ve kamu alımlarına ilişkin koşulların geliştirilme-
sine öncelik verdiğine dikkat çekerek, Doha Turu müzakerele-
rinin sonuçlanmadığı takdirde doğacak maliyetlerin yanı sıra
AB’nin üçüncü ülkelerle imzaladığı serbest ticaret anlaşmala-
rının, Türkiye’ye yarattığı olumsuz etkilerden de bahsetti.
ÜÇÜNCÜ OTURUM:
GÜMRÜK BİRLİĞİ VE STA’LAR
Konferansın “Türkiye-AB Gümrük Birliği ve Serbest
Ticaret Anlaşmaları” başlıklı son oturumunun başkanlığını
ise Dokuz Eylül Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Canan
Balkır yaptı. Bu oturumda söz alan Ekonomi Bakanlığı AB
Genel Müdürü Murat Yapıcı, AB’nin ve Türkiye’nin üçüncü
ülkelerle imzaladığı ve müzakere ettiği serbest ticaret
anlaşmalarına ilişkin bir kıyaslamada bulunarak, AB ile
serbest ticaret anlaşması imzalayan Cezayir, Güney Afrika
ve Meksika’nın Türkiye ile benzer nitelikte bir ticari anlaşma
imzalamaya pek yanaşmadıklarına dikkat çekti. Türkiye ve
AB arasındaki Gümrük Birliği’ni sağlayan 1/95 sayılı Ortaklık
Konseyi kararının 16’ncı Maddesi gereğince, Türkiye’nin,
AB’nin serbest ticaret anlaşmalarını da kapsayan tercihli
gümrük politikasına uymakla yükümlü olduğunu hatırlatan
Ekonomik Bakanlığı AB Genel Müdürü Yapıcı, Türkiye’nin bu
durumda haksız rekabetle karşı karşıya kaldığını belirtti ve
Türk uzmanlara danışılarak ve Türkiye’nin ticari müzakerelere
katılmasının sağlanarak,Türkiye ve AB arasında ikili diyaloğun
güçlendirilmesi gerektiğini vurguladı. Bunun yanı sıra, AB ve
Türkiye’nin aynı anda üçüncü ülkelerle ticari müzakereler
yürütmelerinin önemine değinen Yapıcı, AB’nin üçüncü
ülkelerle akdettiği serbest ticaret anlaşmalarında “ Turkey
Clause ” olarak geçen “Türkiye Maddesi”nin bağlayıcı etkisinin
güçlendirilmesi gerektiğini de belirtti. İKV, TEPAV ve TUNAECS
ortaklığında düzenlenen “Çok Taraflı Ticaret Sistemi ve Yeni
Nesil Ticaret Anlaşmaları” başlıklı uluslararası konferansa
ilişkin geniş bilgi ve konferansta gerçekleştirilen sunumlara,
İKV’nin resmi İnternet sitesinden ulaşabilirsiniz.
Üçünçü oturumda ise Canan Balkır ve Murat Yapıcı birer sunum gerçekleştirdi.