İktisadi Kalkınma Vakfı Dergisi // Haziran 2019

77 İKTİSADİ KALKINMA VAKFI DERGİSİ Trump tarafından imzalanan ka- rarnameden ve Google tarafından alı- nan karardan sonra ABD’de ve bazı ülkelerde bulunan teknoloji devleri arasında da benzer kararlar alarak, Huawei ile ilişkilerini askıya aldıklarını duyuran şirketler oldu. Bu kapsamda Microsoft Huawei ’nin Windows dizüs- tü bilgisayarlarını internet sitesinden kaldırırken, kablosuz telekomüni- kasyon ürün ve hizmetleri tasarlayan Qualcomm da Huawei ile ilişkilerini askıya alma kararı verdiğini duyur- du. Benzer şekilde sunucu ve dizüstü bilgisayarlar için Huawei ’ye işlemci sağlayan Intel de Huawei ile ilişkilerini dondururken, Japon menşeli Toshiba ise Huawei ’ye yapılan yarı iletken sev- kiyatını durdurduğunu açıkladı. Birle- şik Krallık merkezli çip üreticisi ARM de ABD temelli bir teknolojiye bağlı ol- masını gerekçe göstererek Huawei ile çalışmama kararı alırken, yine Japon menşeli Panasonic ise Huawei ’ye bazı bileşenleri satmama kararı aldı. Güvenlikveaskeri açıdan Huawei ’yi “çok tehlikeli” olarak nitelendiren ve çok uluslu şirketler arasında olası bir krizin pimini çeken ABD Başkanı Trump, 21 Mayıs’ta geri adım atarak Huawei ’ye karşı uygulanacak yaptı- rımları 90 gün erteleme kararı aldığını duyurdu. Kararnamenin askıya alın- ması ile 90 gün boyunca Huawei ’ye ge- çici bir lisans verilmesinin ve böylece Huawei ’nin ABD menşeli teknolojileri ve servisleri kullanmaya devam etme- sinin önü açıldı. ABD geri adım atması- na gerekçe olarak Vaşington yönetimi tarafından alınan söz konusu kararın sadece Huawei ’yi etkilemekle kalma- yarak, ABD’deki teknoloji şirketlerini de tehdit etme olasılığı taşıması gös- terildi. 19 Ağustos 2019 tarihine kadar ta- nınan 90 günlük süre zarfında Huawei teknolojisini kullanan ABD’li teleko- münikasyon şirketlerinin kendilerine alternatifler bulması bekleniyor. Süre- nin dolmasının ardından neler olacağı belirsizliğini korurken ve bu konuda herhangi bir açıklama yapılmazken; uzmanlar, bu sürenin Huawei için üze- rinde çalıştığı Hongmeng OS isimli kendisine ait işletim sistemini geliştir- mek için bir fırsat olabileceğini vurgu- luyor. Ayrıca ABD Başkanı’nın bu ko- nuya ilişkin yaptığı son açıklamasında, Huawei ’nin ABD ile Çin arasında ger- çekleşecek muhtemel bir ticaret an- laşmasının parçası olabileceğini ifade etmesi, bu durumun ABD’nin ticaret müzakerelerinde elini güçlendirmeye yönelik bir hamle olması ihtimalini akıllara getiriyor. Hiçbir Savaşın Kazananı Olmuyor Huawei ve 70 şirketin daha Entity List ’e eklenmesini öngören kararna- menin hayata geçirilmesinin 90 gün ertelenmesinin hemen öncesinde ABD Ticaret Bakanlığı tarafından bu konu- ya ilişkin bir rapor yayımlandı. Söz ko- nusu raporda bu yaptırımların sadece Çin ve Huawei ’yi vurmayacağı, tekno- loji savaşının her iki cephede de ağır hasarlara sebep olacağı vurgulanıyor. Öyle ki ABD merkezli şirketlerin 56,3 milyar dolar zarara uğrayabileceği ve 74 bin kişinin de işsiz kalabileceği ifa- de ediliyor. Ayrıca 5G teknolojisinde önemli atılımları olan Çin ile bu tarzda bir düelloya girmenin, söz konusu tek- nolojinin ABD’ye gelmesini geciktire- bileceği de ifade ediliyor. Bu noktada

RkJQdWJsaXNoZXIy MjIxMTc=