9 / 106
askerinin de katılmasını öngören tezkere 30
Eylül’de TBMM’ye sunuldu.
IŞİD tehdidinin Türkiye sınırları üzerindeki
baskıları artırdığı Eylül ayında, Türkiye sınırını geçen Suriyeli mülteci
sayısında rekor seviyelere ulaşıldı. 138.000 Suriyeli mültecinin Türkiye’ye
giriş yapmasının ardından Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği
(BMMYK) Sözcüsü Melissa Fleming’in Türkiye’nin üç günde kabul ettiği
mülteci sayısının AB’nin son üç yılda kabul ettiği toplam mülteci sayısına eşit
olduğunu açıklaması, Türkiye’ye “uluslararası destek” çağrısı niteliğindeydi.
Eylül ayına girerken Ukrayna’da Rus ve Ukrayna yanlıları arasında giderek
şiddetlenen çatışmalar, AB’nin gündemindeki öncelikli konulardan biri
olmayı sürdürdü. 30 Ağustos’ta bir araya gelen AB liderleri, Ukrayna’nın
doğusundaki çatışmaların şiddetlenmesiyle Rusya’ya yönelik ek yaptırım
paketi için hazırlıkları başlatırken, Rusya Devlet Başkanı Putin’in Avrupa
Komisyonu Başkanı Barroso ile gerçekleştirdiği telefon görüşmesinde sarf
ettiği iddia edilen “
istersem, Kiev’i iki haftada alırım
” şeklindeki sözlerinin basına
sızması, Rusya-AB ilişkilerinin daha da gerilmesine yol açtı. BMMYK’nin 2
Eylül’de Ukrayna’daki çatışmalar sonucu evlerini terk etmek zorunda kalan-
kişilerin sayısının bir milyonu aştığını açıklaması ise, krizin insani boyutunun
ne denli derinleştiğini ortaya koydu.
Ukrayna-Rusya geriliminin giderek arttığı bir ortamda, AB, Rusya’nın
çekinceleri nedeniyle Ukrayna-AB Ortaklık Anlaşması’nın uygulanmasını
2015 yılı sonuna kadar ertelerken, Anlaşma’nın AP’de ve Ukrayna
Parlamentosu’nda 16 Eylül’de eşzamanlı olarak gerçekleşen oturumlarda
onaylanmasını Ukrayna ve AB’yi birbirine yakınlaştıran bir adım olarak
görmek mümkün.
Eylül ayını bitirirken, dünyanın gündemi bu yıl 69’uncu kez toplanan
BM Genel Kurulu’nun yapıldığı New York’a kilitlendi. Dünya liderlerinin
gündemi bu kez de yoğundu. Ebola salgını, Irak ve Suriye’deki gelişmeler,
Ukrayna krizi, ABD, AB ve İran arasındaki nükleer program görüşmeleri ve
iklim değişikliği ana başlıkları ile toplanan dünya liderlerine Cumhurbaşkanı
Recep Tayyip Erdoğan 24 Eylül’de hitap etti. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın
konuşmasında, BM Güvenlik Konseyi’nin karar mekanizmasının beş daimi
üyenin onayına bağlı yapısını eleştiren “
Dünya 5’ten büyüktür
” sözleri ise, tüm
dünyada yankı buldu.
Eylül ayının son günlerinde ise tüm dikkatler bu kez Dünya Ekonomik
Forumu’nun “Bölgesel Kalkınma için Kaynakların Ortaya Çıkarılması”
başlıklı özel toplantısına ev sahipliği yapan Türkiye’ye çevrildi. 28-29 Eylül
tarihlerinde gerçekleştirilen özel toplantı kapsamında İstanbul, Gürcistan
Cumhurbaşkanı Giorgi Margvelaşvili İngiltere eski Başbakanı Gordon Brown