

7
Ukrayna krizi, 30 Ağustos’ta gerçekleştirilen AB Liderler Zirvesi’nde olduğu
gibi, 4-5 Eylül’de Galler’de gerçekleştirilen NATO Zirvesi’nde bir araya gelen
liderlerin en önemli gündem maddelerinden ikisini oluşturdu.
Uluslararası Af Örgütü’nün 2 Eylül’de, IŞİD’in Kuzey Irak’ta etnik temizlik
yaptığına dair kanıtlara ulaştığını açıklaması, krizin ulaştığı boyutları bir
kez daha gözler önüne serdi. ABD Başkanı Obama, IŞİD’e karşı bir koalisyon
oluşturma çabalarını yoğunlaştırırken, NATO Zirvesi’nde, Irak hükümetinden
talep gelmesi halinde NATO’nun, savunma ve güvenlik kapasitesi oluşturma
girişimi kapsamında alınabilecek önlemleri değerlendirmeye hazır olduğu
ve müttefiklerin, ülkelerine dönen yabancı savaşçılara ilişkin bilgi akışı
konusunda işbirliğini güçlendirmenin yollarını arayacağı kaydedildi. 10
Eylül’de ABD’nin IŞİD ile mücadele stratejisini açıklayan Obama, IŞİD’e
karşı kapsamlı bir koalisyon oluşturularak, terör örgütü ile mücadele
edileceğini her yerde hedef alacaklarını belirtti ve ABD’nin Irak’tan sonra
Suriye’de hava saldırıları düzenleyebileceği mesajını verdi. ABD liderliğinde
10 ülkeden oluşan IŞİD karşıtı koalisyona Ankara’nın katkısının ne yönde
olacağı ise, ABD’de olduğu kadar tüm dünyada merak uyandırdı. Bu konu
Cumhurbaşkanı Erdoğan ile ABD Başkanı Obama’nın görüşmelerinin
merkezinde yer alırken, Washington-Ankara hattında yoğun bir diplomasi
trafiği yaşandı. Ankara, 8 Eylül’de ABD Savunma Bakanı Chuck Hagel’ı, 12
Eylül’de ise ABD Dışişleri Bakanı John Kerry’i ağırladı.
Ankara, Türkiye’nin Musul Başkonsolosluğu’nun 46’sı Türk vatandaşı,
49 çalışanının IŞİD tarafından alıkonulması nedeniyle, rehinelerin can
güvenliğini tehlikeye atmamak amacıyla askeri operasyonlarda rol
almayacağını açıklarken, 12 Eylül’de Cidde’de düzenlenen zirvede sonuç
bildirisini imzalamayı reddetti. Türkiye’nin rehineler nedeniyle, IŞİD’e karşı
ABD ile ortak hareket etmek konusunda yaşadığı tereddütler, ABD medyası
tarafından farklı yorumlanırken, 14 Eylül’de
Wall Street Journal
’da “
Türkiye’nin artık ABD
müttefiki olmadığı
” yönünde ifadelerin yer aldığı bir yazı yayımlanması, Ankara’da
tepkiye karşılandı.
IŞİD ile mücadelede belirsizlik sürerken Eylül ayında, önce ABD’li gazeteci
Steven Sotloff’un, daha sonra İngiliz yardım çalışanı David Haines’in IŞİD
tarafından infaz edildiğini gösteren video görüntüleri, tüm dünyayı dehşete
düşürdü. Aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 40’a yakın ülke temsilcisinin
15 Eylül’de, IŞİD’e karşı izlenecek stratejileri görüşmek üzere bir araya geldiği
Paris’teki toplantıdan Irak’a askeri yardım kararı çıktı.
Kuzey Irak ve Suriye’deki kriz ile bağlantılı olarak Türkiye için sevindirici
haber ise, 20 Eylül’de IŞİD tarafından 11 Haziran’da kaçırılan ve 101 gündür
rehin tutulan Musul Başkonsolosu Öztürk Yılmaz’ın ve 48 başkonsolosluk
çalışanının 20 Eylül’de kurtarılması oldu. Bu gelişmenin ardından Ankara,
IŞİD’e karşı koalisyona destek sözü verirken, uluslararası koalisyona Türk