İktisadi Kalkınma Vakfı Dergisi // Ekim 2014

85 / 92

83
PAKETİN AB İÇİN ÖNEM İ
AB ETS ekseninde, “piyasada güven” temini
Belirtilen reformlar, AB’nin, küresel boyutta
emisyonların azaltılması konusundaki etkin rolünün
devamı için önemli bir sınava işaret. Dolayısıyla AB
ETS ekseninde, “piyasada güven” sorununun aşılması
açısından Zirve’de 2030 hedeflerinin onaylanması,
karbon piyasasının işlevselliğe kavuşması için oldukça
önemli.
2050 hedeflerine yönelik “ara dönem strateji bel-
gesi”
Bilindiği gibi, AB’nin 2050 hedefleri (emisyonlar-
da yüzde 80-95 oranında azaltım hedefi) bağlayıcılı-
ğını sürdürüyor. Ancak bu hedeflere ulaşılması için,
2020 hedeflerinin de üzerinde çıkartılmış bir revizyon
çalışmasına ihtiyaç her geçen gün artmaktaydı. 2030
Paketi, 2050 hedefine ulaşılması için“ara dönem”stra-
teji paketi olarak görülmelidir.
BM Taraflar Konferansı öncesi, “küresel mesajın
tamamlanması”
Bilindiği gibi, 2015 yılı sonunda Paris’te imzalan-
ması beklenen ve 2020 sonrası dönemi şekillendirecek
bağlayıcı bir iklim değişikliği anlaşması taslağının, bu
yılsonunda Peru’nun başkenti Lima’da gerçekleştirile-
cek BM Taraflar Konferansı’nda onaylanması bekleni-
yor. 2030 paketinin onaylanması, Konferans öncesin-
de AB’nin küresel mesajının tamamlanması açısından
da önemli hale geliyor.
PAKETİN TÜRKİYE İÇİN ÖNEM İ
AB hedeflerine “paralel bir çerçeve”
AB’de düşük karbonlu ekonomi modeli, her politi-
ka alanında önceliğini korumakla beraber, özellikle AB
ETS reformlarının ve AB’nin orta ve uzun vadeli iklim
ve enerji politikası hedeflerinin Türkiye tarafından
takip edilmesi, Türkiye’nin AB’ye katılım müzakerele-
rinin en önemli başlıklarından biri olan Çevre faslına
uyumunu hızlandıracaktır.
“Ulusal emisyon azaltım hedefimiz şart”
Türkiye’nin uzun vadede sayısallaştırılmış sera
gazı emisyon azaltım hedefi henüz açıklanmamıştır.
Bu konu, özellikle Avrupa Komisyonu tarafından ha-
zırlanan İlerleme Raporu kapsamında sunulan önemli
eksikliklerden biri olarak belirtilmeye devam etmek-
2030 PAKETİNE İLİûKİN İKV BASIN AÇIKLAMASI
tedir. Öte yandan, Peru’da gerçekleşecek BM Konferansı
öncesinde ve Paris’te imzalanması planlanan anlaşma
öncesinde, Türkiye tarafından açıklanacak ulusal emisyon
azaltım hedefi, Türkiye’nin AB’ye katılım müzakereleri ve
uluslararası müzakere ortamında aktif ülke profilini ser-
gilemesi açısından kaçınılmaz bir fırsat sunacaktır. Nite-
kim 17 Mayıs 2014 tarihinde Resmi Gazete’de yenilenmiş
hali ile yayımlanan 29003 Sayılı “Sera Gazlarının Takibi
Hakkında Yönetmelik” dâhilinde uyum çalışmalarına hız
verilmesi, Türkiye’nin konuya yönelik çabalarını göster-
mektedir.
“Ulusal karbon piyasası” hazırlıkları sürerken
Türkiye’de ulusal karbon piyasasının kurulması ça-
lışmaları, “hazırlık” çalışmaları kapsamında tüm hızıyla
sürdürülmektedir. Gönüllü Karbon Piyasasına yönelik
projeler yürütülmekte olup, piyasa mekanizmalarının
ülkemizde uygulanmasını kolaylaştıracak Dünya Bankası
ile imzalanan Karbon Piyasasına Hazırlık Ortaklığı Prog-
ramı (PMR) kapsamında önemli çalışmalar yapılmaktadır.
Hâlihazırda yürütülen bu çalışmaların “uygulama” ala-
nında etkin sonuç alınmasını ve bu konunun AB’nin iklim
değişikliği politikasının can damarı olan yeni AB ETS ile
uyumlu bir konumda devam ettirilmesini önemsiyoruz.
Türkiye’de Çevre ve Şehircilik Bakanlığı verilerine
göre, gönüllü karbon ticareti kapsamında 308 proje ile
toplam 20 milyon ton karbondioksite eşdeğer oranda
emisyon azaltımı sağlanmıştır. AB genelinde 2013 yılında
toplam emisyon oranı ise 1895 milyon ton olarak kayda
geçmiştir. Emisyon oranlarındaki bu fark, 28 üyeli AB’ye
ait olmakla beraber, üzerinde durulması gereken önem-
li noktalardan biri, emisyon değerlerinin “artış hızının”
Türkiye’de ekonomik büyümeyle doğru orantılı seyridir.
Nitekim Türkiye’nin 2010 yılında hesaplanan emisyon
envanteri 401,9 milyon ton iken; 2012 yılında bu miktar
439,9 milyon tona yükselmiştir (Nisan 2014, TÜİK).
Tablo 1. AB’de en fazla emisyon üreten ilk üç sektör2
Sektör Milyon ton Yüzde (AB-28)
Enerji 3.604 79
Tarım 469 10
Sanayi 321 7
Tablo 2. Türkiye’de gönüllü karbon piyasası projelerinin sektör dağılımı3
Sektör Yüzde
Jeotermal 42
Rüzgâr 39
Atık 15
2 Avrupa Çevre Ajansı, 2014
3 Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın
Nisan 2014 verilerine http://
index.php?Sayfa=sayfa&Tur=
webmenu&Id=12461 internet
adresinden ulaşılabilir.