İktisadi Kalkınma Vakfı Dergisi // Ağustos 2023

52 İKTİSADİ KALKINMA VAKFI DERGİSİ ile kurulacak olan ticari ilişkiler, EOA formunda olan STA’lara dayanacak- tı. Asimetrik ticaret ilişkisini ortadan kaldıran EOA’lar mal ve tarım ürünleri ticaretinin ötesinde; hizmetler, rekabet ve fikri mülkiyet hakları gibi konuları da kapsayacaktı. AB, Cotonou Anlaşması ile gelen radikal dönüşümü iki ana argüman temelinde gerekçelendirdi. Bunlar- dan ilki, AB’nin artık DTÖ kurallarıyla tamamen uyumlu ticaret anlaşmala- rı yapacağını ilan etmesiydi. Nitekim Lomé Sözleşmeleri’nin karşılıklı ol- mayan doğası, DTÖ’nün serbest tica- ret anlaşmalarına ilişkin hükümlerine aykırıydı. İkinci olarak ise AB, Lomé Sözleşmeleri’nin getirdiği asimetrik yapının AKP ülkelerinin AB’ye olan ihracatını arttırma konusunda başarı- sız olduğunu ileri sürmeye başlamıştı. Nitekim AKP ülkelerinin AB’ye olan ih- racatı, 1976’da %6,7’yken, 1994’te bu oran %2,8’e kadar gerilemişti. 5 -Ekonomik Ortaklık Anlaşmalarının Başarısızlığı Ekonomik Ortaklık Anlaşmaları (EOA’lar), AKP ülkelerinin AB pazarına mevcut tarifesiz erişimini devam etti- rirken; AKP ülkelerini, pazarlarını AB menşeli ürünler için 15 ila 20 yıl içeri- Afrika, Karayip ve Pasifik ülkeleri, AB’nin kullandığı siyasi koşulluluk söylemlerini bir dayatma olarak gördü. KÜRESEL TİCARET PENCERESİNDEN