“60’INCI YILINDA ANKARA ANLAŞMASI: TÜRKİYE-AB İLİŞKİLERİNİN YOL HARİTASI” BAŞLIKLI TOPLANTI GERÇEKLEŞTİRİLDİ

İKV, 21 Eylül 2023 tarihinde TEPAV iş birliği ile “60’ıncı Yılında Ankara Anlaşması: Türkiye-AB İlişkilerinin Yol Haritası” başlıklı bir toplantı düzenledi. 12 Eylül 1963 tarihinde imzalanan ve Türkiye ile AB arasındaki ilişkilerin hukuki zeminini oluşturan Ankara Anlaşması’nın 60’ıncı yılı nedeniyle düzenlenen toplantı serisinin ilkinde açış konuşmaları TEPAV Kurucu Direktörü Prof. Dr. Güven Sak, İKV Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Zeytinoğlu ile T.C. Dışişleri Bakanlığı Bakan Yardımcısı ve AB Başkanı Büyükelçi Mehmet Kemal Bozay tarafından gerçekleştirildi.

TEPAV Kurucu Direktörü Prof. Dr. Sak konuşmasında, toplantının zamanlamasının çok doğru olduğuna değinip, bugün Ankara Anlaşması’nı konuşmaya ve daha iyi anlamaya ihtiyacımız olduğunun altını çizdi. İKV Başkanı Zeytinoğlu ise yaptığı konuşmada kısaca İKV faaliyetlerini anlattıktan sonra Ankara Anlaşması’nın Türkiye-AB ilişkileri açısından önemini vurguladı ve Vakfımızın bu çerçevede ikinci bir toplantıyı da 26 Eylül 2023 tarihinde İstanbul’da düzenleyeceğini belirtti. Zeytinoğlu konuşmasına son vermeden önce İKV’nin TİM desteği ile MetroPoll araştırma şirketine yaptırdığı kamuoyu araştırması sonuçlarını katılımcılarla paylaştı.

Dışişleri Bakan Yardımcısı ve AB Başkanı Büyükelçi Mehmet Kemal Bozay ise konuşmasında Türkiye-AB ilişkilerindeki güncel gelişmeleri ele alarak, AB’nin halihazırda uyguladığı ikiz dönüşümün bir sanayi stratejisi olduğunu ve Türkiye’nin bunun gerisinde kalmaması gerektiğini belirtti. Ülkemizin yaşadığı deprem felaketi sonrasında ilk yardıma koşanın AB olduğunu, Sivil Koruma Mekanizması’nın bir parçası olan ülkemiz için kaynakların ve ekiplerin hızla harekete geçirildiğini hatırlatan Bozay, Türkiye’de de seçim sonrasında yeni kabinenin AB’yi en önemli stratejik ortak olarak tanımladığını söyledi. AB ile ilişiklerimizde AB tarafının da çaba göstermesi gerektiğini belirten Bozay, önümüzdeki dönemde çeşitli alanlarda üst düzey diyalog toplantıları nedeniyle bakanlarımızın Brüksel’i ziyaret edeceğini, bunun ilişkilerin gelişmesi açısından önemli olduğunu dile getirdi.

Moderatörlüğünü TEPAV’dan Yusuf Işık’ın üstlendiği panel bölümünün ilk konuşmacısı TEPAV AB Çalışmaları Merkezi Direktörü Nilgün Arısan Eralp olurken Türkiye-AB ilişkilerinin başından beri iniş ve çıkışların yaşandığını ancak ne zaman ilişkiler çıkmaza girse bir adım ileri gidildiğini belirtti. Son dönemde Türkiye-AB ilişkilerinin geldiği durumda Türkiye’nin önemli eksikleri olduğunu ancak AB’nin de çok büyük hatalar yaptığını ifade eden Eralp, özellikle Sarkozy döneminde kimlik sebebiyle Türkiye’nin üyeliğine hayır denmesine ses çıkarılmamasının, sorunu çözmeden GKRY’nin üye yapılmasının, Fransa ve GKRY tarafından katılım müzakerelerinin keyfi biçimde engellenmesine tepki gösterilmemesinin ve son mülteci uzlaşısında Türkiye’ye muhtaç kalınca temel haklar alanında daha önce getirilen eleştirilerin geri plana atılmasının ilişkilere büyük zarar verdiğini söyledi.

İKV Genel Sekreteri Doç. Dr. Çiğdem Nas konuşmasında, Ankara Anlaşması’nı adeta katılım öncesi bir anlaşma olarak tanımlarken, bu anlaşmaya dayanan ortaklık ilişkisinin tüm imkanlarından yararlanmamız gerektiğini belirterek sözlerine başladı. Bugün artık Türkiye-AB ilişkilerinin çeşitli boyutları ele alınırken taraflar arasında ortaklık ilişkisinin daha ileriye taşınmasının konuşulmadığına dikkat çeken Doç. Dr. Nas, bu durumun iki tarafta da giderek kurumsal hafızanın yok olmasına neden olduğunu dile getirdi. Doç. Dr. Nas, AB ile ilişkilerin geliştirilebilmesi için Türkiye’nin ciddi reformlara ihtiyacı olduğunu hatırlattı.

Panelin diğer konuşmacısı TOBB ETÜ Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sanem Baykal, Ankara Anlaşması’nın aradan geçen 60 yıla rağmen bugün de harekete geçirilebilecek ve aynı zamanda gözden geçirilmesi gereken maddeler içeren dinamik yapısına vurgu yaparak başladığı konuşmasında günümüzde özellikle genişleme ve kurumsal yapının yeniden şekillendirilmesi konusunda AB içerisindeki tartışmaların yakından izlenmesi gerektiğini belirtti.

Panelin son konuşmacısı 2005-2009 Dönemi AB Genel Sekreteri E. Büyükelçi Oğuz Demiralp ise Türkiye’nin AB üyelik hedefinde öncelikle kendi refahı ve yaşam standartlarını yükseltmek için demokrasi, insan hakları gibi temel değerleri benimsemesi gerektiğini, bugün kendi vatandaşlarımız için reformların ne derece önemli olduğunun anlatılması ve anlaşılması gerektiğini, ancak bu şekilde AB nezdinde daha inandırıcı olunacağını söyledi.