İKV, AVRUPA YEŞİL MUTABAKATI VE TÜRKİYE: NÖTR BİR İKLİME DOĞRU BAŞLIKLI BİR WEBİNAR DÜZENLEDİ

İKV, 10 Aralık 2021 tarihinde T.C. Dışişleri Bakanlığı işbirliğiyle “Avrupa’nın Geleceği ve Türkiye Webinar Serisi’’ kapsamında “Avrupa Yeşil Mutabakatı ve Türkiye: Nötr Bir İklime Doğru’’ başlıklı bir webinar düzenledi. Moderatörlüğünü İKV Genel Sekreter Yardımcısı M. Gökhan Kilit’in üstlendiği webinarda, Avrupa Yeşil Mutabakatı’nın Türkiye’ye etkileri, Türkiye’nin Yeşil Mutabakat Eylem Planı,  önümüzdeki dönemde atılması gereken adımlar ve Türkiye’nin bu alanda AB’ye katkısı el alındı.

Webinarın açış konuşmasını yapan İKV Başkanı ve TOBB Başkan Yardımcısı Ayhan Zeytinoğlu, 2050’ye kadar Avrupa ekonomisini iklim nötr hale getirmeyi amaçlayan Avrupa Yeşil Mutabakatı’nın yalnızca Üye Devletlere değil, AB adayı ve tam üyelik hedefine bağlılığını ifade eden Türkiye için de önemli etkileri olacağını belirtti. Zeytinoğlu, Türkiye’nin bu yeni politika alanına uyum sağlamasının farklı sektörlerde faaliyet gösteren firmalar açısından da önemli olduğunun altını çizdi. Özellikle Türkiye’nin iklim hedefleri bağlamında enerji, sanayi, tarım, hizmet, ulaştırma ve lojistik alanlarında ve bunlarla bağlantılı olan tüm sektörlerde karbon ayak izinin hesaplanması ve azaltılmasına yönelik adımların atılması gerektiğini vurguladı.

Toplantının ikinci açış konuşmasını yapan Dışişleri Bakan Yardımcısı ve AB Başkanı Büyükelçi Faruk Kaymakcı, Türkiye’nin, Avrupa’nın çok önemli bir parçası olduğunu ve özellikle Avrupa’nın Geleceği ile ilgili konferanslarda Türkiye’nin de yer alması gerektiğini belirterek sözlerine başladı. İklim kriziyle mücadele konusunda aktörlüğe soyunan AB’nin, Avrupa Yeşil Mutabakatı ile sadece yeşil büyüme ve çevreyi koruma modelini sunmadığını; mutabakatın bunun ötesinde üretim, tüketim, ulaşım, eğitim alanlarını da etkileyen bir büyüme modeli olduğunu ifade etti.

Webinarın COP26 sonrası genel görünümün değerlendirildiği özel hitap bölümüne, Avrupa Komisyonu İklim Eylem Genel Müdürlüğü Genel Müdür Yardımcısı Clara de la Torre, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı Türkiye Mukim Temsilcisi Louisa Vinton ile Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Bakan Yardımcısı ve İklim Değişikliği Başmüzakerecisi Prof. Dr. Mehmet Emin Birpınar katıldı.

Avrupa Komisyonu İklim ve Eylem Genel Müdür Yardımcısı Clara de la Torre, 2021 yılında özellikle Glasgow’da çok önemli gelişmelerin kaydedildiğini ancak atılan adımların halen çok yavaş olduğunu vurguladı. AB’nin amacının Paris Antlaşması’nın hedeflerini her zaman canlı tutabilmek olduğunu söyleyen de la Torre, bu çerçevede karbon emisyonlarını düşürerek küresel sıcaklık artışını 1,5 derecede tutabilmeyi amaçladıklarının altını çizdi.

Özel hitap bölümünün ikinci konuşmacısı BM Kalkınma Programı Türkiye Mukim Temsilcisi Louisa Vinton, iklim konusunun insan hakları bağlamına girdiğini, dönüşüm sürecinde adil bir geçişi sağlamak için küresel bir dayanışmanın gerektiğini ve az gelişmiş ülkelerin geçiş dönemine uyum sağlayabilmeleri için daha çok desteklenmesi gerektiğini söyledi.

Özel hitap bölümünün son konuşmacısı Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakan Yardımcısı ve İklim Değişikliği Başmüzakerecisi Prof. Dr. Mehmet Emin Birpınar, doğal kaynakları kullanan kalkınma modelinden sürdürülebilir kalkınma modeline ve lineer ekonomiden döngüsel ekonomiye geçmek zorunda olduğumuzun altını çizdi. Prof. Dr. Birpınar, iklim değişikliğine ne kadar harcama yapılırsa sağlık harcamalarına yapılacak harcamaların o kadar azaltılabileceğini çünkü bütün hastalıkların arkasında çevre kirliliği, iklim bozulması veya dengenin bozulmasının var olduğunu belirterek sözlerini sonlandırdı.

Özel hitap bölümünün soru-cevap etkinliği ile tamamlanmasının ardından webinarın moderatörü İKV Genel Sekreter Yardımcısı M. Gökhan Kilit, panel bölümünde 2050 yılına kadar iklim-nötr bir Avrupa için AB ve Türkiye tarafından atılacak adımların ele alınacağını belirttikten sonra, sözü Marmara Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Barış Çallı’ya verdi.

Avrupa Yeşil Mutabakatı’nın getirdiği yeni mekanizmalar hakkında da bilgi veren Prof. Dr. Çallı, sınırda karbon düzenlemesiyle birlikte, AB’nin rekabet gücünde azalma yaşamayacağını aktardı. Panelin ikinci konuşmacısı Ticaret Bakanlığı Uluslararası Anlaşmalar ve AB Genel Müdür Yardımcısı Bahar Güçlü, aday ülke olarak Türkiye’nin Avrupa Yeşil Mutabakatı’ndan etkileneceğini ve gelecekteki en önemli işbirliğinin iklim üzerinde olacağını ifade etti. Yeşil Mutabakat’ın Türkiye’ye olası etkileri ve Türkiye’nin atması gereken adımların belirlenmesi için özel sektör ve bakanlıklarla istişare ederek dokuz ana başlıkta 81 eylem toplanarak Yeşil Mutabakat Eylem Planı’nın oluşturulduğunu dile getirdi. Türkiye’yi en fazla ilgilendiren mekanizmanın gümrük birliği nedeniyle sınırda karbon düzenlemesi olduğunu belirten Güçlü, bu mekanizmanın uygulanacağı sektörlerin demir, çelik, alüminyum, gübre ve çimento sektörleri olduğunu aktardı.

Panelin üçüncü konuşmacısı İTÜ Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ahmet Atıl Aşıcı, Avrupa’daki değişimlerin Türk ekonomisini yeşil dönüşüme zorladığını ve bu durumun da bazı riskler ve fırsatlar barındırdığını belirtti. Türk ekonomisinin yeni bir hikâyeye ihtiyacı olduğunu vurgulayan Aşıcı, Avrupa Yeşil Mutabakatı’nın hem Türkiye ekonomisini hem de Türkiye-AB ilişkilerini canlandırmada etkili olabileceğinin altını çizdi. Panelin son konuşmacısı, İKV Genel Sekreteri Doç. Dr. Çiğdem Nas,  İKV’nin 2019 yılından itibaren Avrupa Yeşil Mutabakatı’nı en önemli gündem maddesi olarak belirlediklerini, webinar ve farklı illerde toplantılarla birlikte toplumda bu konuda farkındalık oluşturmak için çalıştığını aktardı. Doç. Dr. Nas, Türkiye’nin AB ile ilişkilerini tam olarak düzeltmeden uyum sürecinin hızlanmasının gerçekleşmeyeceğini aktardı. Tarım sektöründe de yeni bir stratejiye ihtiyaç duyulduğunu ve bütüncül bir tarım stratejisi ile büyümenin kaynak kullanımından ayrıştırılması gerektiğini belirtti. İklim krizinin eğitim sistemine de aktarılması gerektiğini dile getiren Doç. Dr. Nas, gelecek nesillerin iklim krizi ile ilgili olguların farkında olması sonucu mücadelede yol alınabileceğini ifade etti.