İKV’DEN TÜRKİYE’DEKİ KADIN İSTİHDAMINA İLİŞKİN DEĞERLENDİRME NOTU

Türkiye nüfusunun yarısını oluşturan kadınların iş gücüne katılım ve istihdam oranları atılan adımlara rağmen kronik olarak düşük seviyelerde seyretmektedir. 2017 itibarıyla yüzde 28,9 olarak gerçekleşen Türkiye’deki kadınların istihdam edilme oranı, ülkemizin 2023 itibarıyla dünyanın en büyük 10 ekonomisi arasına girme hedefi göz önüne alındığında çok düşüktür. OECD ülkeleri arasında kadın istihdamında son sırada yer alan ve 2005 yılından bu yana tam üyelik hedefiyle katılım müzakereleri yürütülen AB’nin de bir hayli gerisinde kalan kadın istihdamı; sadece politika yapıcıların değil özel sektörün ve sivil toplumun da taşın altına elini koyarak adım atmasını gerektiren bir alandır. Sürdürülebilir ekonomik kalkınma, erkekler kadar kadınların da potansiyellerinden ülkelerin tam olarak yararlanabildiği zaman sağlanmaktadır.

Türkiye’deki kadın istihdamının nicelik olarak artırılması gerekliliğinin yanı sıra bazı niteliksel sorunlar da ön plana çıkmaktadır. 2000’li yılların başına kadar Türkiye’deki kadın istihdamında dominant sektör olan tarımda, ücretsiz aile işçiliği kavramı çok yaygındır. Nitekim istihdam oranına dâhil edilen kadınlar, aile işletmelerinde ya da çiftliklerinde veya tarlalarında ücretsiz olarak çalışmakta, bu şekilde de maalesef ekonomik bağımsızlıklarını ve sosyal güvencelerini kazanamamaktadır. Türkiye’deki kadın istihdamının bir diğer önemli sorunu ise 15-24 yaş aralığındaki kadın nüfusunun yüzde 34’ünün eğitimlerine devam etmediği ve aynı zamanda çalışmadığı, yani söz konusu yaş grubundaki 100 kadının 34’ünden Türkiye’nin beşeri sermaye ya da iş gücü anlamında faydalanamadığıdır. Ayrıca toplumsal cinsiyete dayalı işbölümü ve bu çerçevede kadına ve erkeğe ideal mesleklerin biçilmesi ile ev işleri ve çocuk bakımı gibi sorumlulukların kadına yüklenmesi de toplumumuzda oldukça yaygındır.

Bu bağlamda İKV Uzman Yardımcısı Merve Özcan tarafından kaleme alınan ve İKV Değerlendirme Notları serisinden yayımlanan “AB Katılım Sürecindeki Türkiye’nin Kadın İstihdamı Karnesi” başlıklı değerlendirmede Türkiye’deki kadın istihdamına dair güncel tablo göz önüne serildikten sonra kadınların istihdam edilmesini engelleyen sebepler ayrıntılı bir şekilde incelenmiştir. Ardından AB’deki kadın istihdamı mercek altına alınmıştır. Son bölümde ise Türkiye'deki kadın istihdamını artırmaya yönelik hayata geçirilebilecek bazı politika önerileri sunulmuştur.

İlgili değerlendirme notuna buradan ulaşılabilir.

Hazırlayan: Merve Özcan

Yayın Tarihi: Şubat 2019

Sayfa Sayısı: 44