TÜRKİYE-AB PLANI YUNANİSTAN’IN TÜRKİYE’YE GÖÇMENLERİ İADESİYLE İŞLERLİK KAZANDI

5 NİSAN 2016

18 Mart 2016 tarihinde AB ile varılan Anlaşma uyarınca, 20 Mart’tan itibaren Türkiye’den Yunanistan’a geçerek, iltica talebinde bulunmayan veya talebi kabul edilmeyen göçmenler Türkiye’ye iade edilecekti. İadelere 4 Nisan itibariyle başlandı. İlk etapta, Yunanistan'ın Midilli adasından ayrılan, çoğu Pakistan ve Bangladeşli olan 131 kişilik ilk mülteci grubu İzmir'in Dikili ilçesine geldi. Gelenlerin kimlik kontrolleri yapıldı, parmak izleri alındı ve sağlık kontrolleri yapıldı. İşlemlerden sonra geri kabul merkezlerine gönderimleri başladı.

Yine 18 Mart uzlaşısı doğrultusunda, AB’nin Türkiye’den almayı taahhüt ettiği Suriyeli mültecilerin yaklaşık 40 kişilik ilk grubu da Almanya'nın Hannover kentine tarifeli uçakla gönderildi.

Bu şekilde, Türkiye ile AB arasında varılan anlaşma uyarınca, mülteci krizine çözüm bulunması ve 2015 yılında 2014’e göre 6 kat artış gösteren AB’ye göç akınının durdurulması yönünde ilk adım atılmış oldu.

Bundan sonraki süreçte üzerinde durulması gereken noktalar aşağıda yer almaktadır:

-Türkiye’ye iade edilen her Suriyeli için, Türkiye’deki kamplardan bir Suriyelinin AB ülkelerine yerleştirilmesi planının aksaksız yürütülmesi için tüm AB üyesi devletlerin üzerlerine düşeni yapmaları ve mültecileri kabul etmeye açık olmaları gerekmektedir. Mülteci alımında isteksiz davranana bazı AB üyesi devletlerin tutumu son derece düşündürücüdür.

-Türkiye’deki Suriyelilerin entegrasyonu için eğitim olanakları ve iş gücü piyasasına erişimlerinin sağlanması ile sağlık ve sosyal hizmetlerin ulaştırılması büyük önem taşımaktadır. Bunun için gerekli adımların kamu ve sivil toplum işbirliğinde hızla atılması gerekmektedir. Türkiye’deki Suriyelilerin ekonomiye katkıları dikkate alınmalı ve bu katkının artırılması için iş dünyasının da içinde yer alacağı projeler geliştirilmelidir.

-AB ve Türkiye arasındaki Geri Kabul Anlaşması’nın imzalanması ile start alan vize serbestliği yol haritası uyarınca vizelerin Haziran 2016 itibariyle kaldırılması öngörülmüştü. Bunun mümkün olabilmesi için yol haritasında yer alan 72 kriterin tamamının karşılanması gereklidir. AB ile varılan Anlaşmaya göre, Türkiye Nisan sonuna kadar kriterleri karşılamak için gerekli adımları atacak ve Avrupa Komisyonu Mayıs ayında değerlendirmesini tamamlayarak, uygun bulması halinde vizelerin kaldırılması önerisini Konsey ve Parlamento’ya iletecektir. Bunun için vize serbestliği koşullarından birini oluşturan veri güvenliği yasası kabul edilmiştir. Ayrımcılıkla mücadele yasası, siyasi etik yasası gibi diğer koşulları da yerine getirmeye yönelik bazı adımların da yakında atılması beklenmektedir. Hükümet ve Meclisin bu konuda üzerlerine düşen görevi Nisan sonuna kadar tamamlamaları ve Avrupa Komisyonu’nun da objektif bir değerlendirme yapması beklenmektedir.

-Son olarak, Türkiye ve AB ilişkilerinin sadece mülteci ve vize konusundan ibaret olmadığı hatırlanmalıdır. AB ile Türkiye’nin mümkün olan en üst düzeyde işbirliğini temin edecek olan, Türkiye’nin AB’ye üye olarak katılımıdır. Bunun için de iki tarafın katılım müzakerelerini hızlandırmak konusunda fikir birliği içinde olmaları ümit vericidir. Bu uzlaşının gereği yapılmalı ve enerji, yargı ve temel haklar, adalet, özgürlük ve güvenlik gibi kritik fasıllarda vetoların aşılabilmesi ve sürecin canlandırılabilmesi için somut adımlar atılmalıdır.