TSİPRAS’IN İLK 6 AYINDA KRİZ, REFERANDUM VE “DARBE”: OYUN TEORİSİ PERSPEKTİFİNDEN BİR ANALİZ

13 Temmuz 2015 tarihinde gerçekleştirilen Avro Zirvesi’nde Avro Grubu, Avrupa Merkez Bankası (AMB) ve Uluslararası Para Fonu’ndan (IMF) oluşan kreditör kurumlar, Yunanistan’a 86 milyar avroluk üçüncü kurtarma paketinin verilmesine ilişkin anlaşmaya vardı. Yunanistan’da gerçekleştirilen erken seçimlerde radikal sol söylemiyle oyların yüzde 36’sını alan Syriza’nın iktidara gelmesinden bu yana gerçekleştirilen sayısız toplantının sonucunda varılan nokta ise, Syriza’nın söyleminin neredeyse tam tersini yansıtıyor. Parti programından ve seçim vaatlerinden büyük ölçüde taviz veren Yunanistan Başbakanı Alexis Tsipras’ın 5 Temmuz 2015 tarihinde gerçekleşen referandumda reddedilen anlaşma kurallarından daha katı koşullar içeren bir anlaşmayı kabul etmesi ise ‘anlaşılamaz’ olarak değerlendiriliyor. Dahası, Yunanistan ve Avrupa kamuoyunda geniş yankı bulan anlaşma, birçok kişi tarafından bir ‘darbe’ girişimi olarak adlandırılırken, sosyal paylaşım sitesi Twitter’da This Is A Coup (#ThisIsACoup - bu bir darbedir) etiketiyle yapılan paylaşımlar dünya gündeminde hakkında en çok konuşulan konu (trending topic) oldu. Nobel ödüllü ekonomist Paul Krugman da Üçüncü Kurtarma Paketi’nin bir çeşit darbe olduğunu ve Yunanistan’ın ulusal egemenliğine büyük bir tehdit oluşturduğunu savunanlar arasında yer aldı.

Peki, Yunanistan Başbakanı Alexis Tsipras’ın 6 ay boyunca reddettiği koşulları kabul etmesi gerçekten ‘anlaşılamaz’ mı; yoksa Tsipras’ın yeni kurtarma paketinin koşullarını kabul ederek rasyonel bir şekilde davrandığı söylenebilir mi? Birçok kişi tarafından karşı çıkılsa da, bu soruya verilebilecek cevaplardan biri ‘evet’. Taraflar son kez müzakere masasına oturduğunda ve önlerindeki seçenekleri değerlendirdiğinde iki tarafın da aslında rasyonel davrandığı ve çıkarlarına en uygun şekilde hareket ettiği görülüyor.

Konuya ilişkin İKV Uzman Yardımcısı Büşra Çatır tarafından hazırlanan "Tsipras'ın İlk 6 Ayında Kriz, Referandum ve 'Darbe': Oyun Teorisi Perspektifinden Bir Analiz" (No: 143) başlıklı değerlendirme notuna buradan ulaşılabilir.