STA BİLGİ VE KAPASİTE MERKEZİ TTYO ÜZERİNE BİR SEMİNER GERÇEKLEŞTİRDİ

İKV, 2015 yılının ilk STA Bilgi ve Kapasite Merkezi seminerini 12 Şubat 2015 tarihinde AB’nin Washinton D.C.’deki Delegasyonu’nda, Ticaret ve Tarım Bölümü Başkanlığı’nı yürüten Damien Levie’nin ve TEPAV Ticaret Çalışmaları Merkezi Direktörü Emekli Büyükelçi Bozkurt Aran’ın katılımıyla gerçekleştirdi. “Transatlantik Ticaret ve Yatırım Ortaklığı (TTYO) Görüşmelerinde Son Durum: Kazanımlar, Engeller ve Üçüncü Ülkeler Üzerindeki Etkiler” başlıklı seminerde, TTYO müzakerelerinde gelinen son nokta ve müzakere sürecinde karşılaşılan sorunların yanı sıra bu anlaşmanın üçüncü ülkeler üzerindeki etkileri ele alındı. 

Açılış konuşmasında, IKV Yönetim Kurulu Üyesi ve İHKİB Başkanı, Hikmet Tanrıverdi, öncelikle İKV nezdinde oluşturulması öngörülen STA Bilgi ve Kapasite Merkezi hakkında kapsamlı bilgiler sundu. Bu Merkez ile TTYO dâhil olmak üzere AB’nin üçüncü ülkeler ile müzakere ettiği STA’lara ilişkin gelişmelerin yakından takip edilerek incelenmesi ve bu anlaşmaların Türkiye ekonomisi ve çeşitli sektörler üzerindeki etkilerini daha iyi değerlendirebilecek kapasitenin oluşturulmasında katkı sağlanması amaçlanıyor. İHKİB Başkanı Tanrıverdi konuşmasında, Türkiye’nin AB ile Gümrük Birliği içinde bulunması nedeniyle, başta AB ve ABD arasında yürütülen TTYO müzakere süreci olmak üzere, AB’nin üçüncü ülkeler ile yürüttüğü tüm STA müzakerelerinin yakından takip edilmesi hususunun önemine değindi. Tüm bunların yanında, İHKİB Başkanı Tanrıverdi, AB ve ABD arasında oluşacak bu anlaşmanın yeni küresel kurallar belirleyerek, dünya ticaret sisteminin geleceğine yeni bir yön vereceğini vurguladı. Tanrıverdi ayrıca, Türkiye’nin bu sürece nasıl dâhil olabileceği konusuna ilişkin tartışmalar devam ederken, TTYO sürecinde sekizinci müzakere turunun tamamlandığını belirtti.

AB’nin Washinton D.C.’deki Delegasyonu’nda, Ticaret ve Tarım Bölümü Başkanlığı’nı yürüten Damien Levie seminerde TTYO’nu kapsamı ve müzakereleri ile ilgili detaylı bir sunum yaptı. TTYO’nun kapsamı üç ana başlıktan oluşuyor. Bunlar sırasıyla, pazara erişim, düzenleyici konular ve tarife dışı engeller ve küresel ticari zorlukları ve fırsatları değerlendirmek için yeni kurallardır. Taraflar bu anlaşma ile öncelikli olarak,  tarifelerin kaldırılması, hizmetlerin ve yatırımların serbestleştirilmesi, kamu alımları pazarının açılması ve piyasa düzenleyici yeni kuralların belirlenmesini hedefliyorlar. Damien Levie, TYYO müzakerelerinde görsel-işitsel sektörü (anlaşmanın kapsamı dışında tutuluyor) veri güvenliği, finansal hizmetler ve yatırımların korunmasına ilişkin hükümlerde özellikle zorluklar yaşandığına dikkat çekti. Damien Levie, hizmetler alanında ise, TTYO müzakerelerine paralel olarak hizmet ticaretine ilişkin yürütülen uluslararası anlaşma (Trade in Services Agreement - TISA) arasındaki bağlantıya tam olarak netlik kazandırılamadığı için bu alandaki müzakerelerde zorluklar yaşandığını belirti. Müzakere sürecinde, Avrupalılar ve Amerikalılar arasında kamu alımlarına pazarın açılım derecesi konusunda görüş ayrılığı olduğu gözlemlendi.  Damien Levie sunumunda, AB ve ABD arasında sektör bazında yapılan yasal düzenlemelere ilişkin uyum çalışmaları kapsamında,  özellikle kimya sektöründe, Avrupa ve Amerika yasalarında önemli farklıklar bulunduğuna dikkat çekildi.

Damien Levie, TTYO görüşmelerinin yoğun bir şekilde devam edeceğini, müzakerelerin her aşamasında şeffaflık ilkesiyle hareket edileceğini belirti. Bu kapsamda, Damien Levie, geçtiğimiz aylarda, Avrupa Komisyonu’nun şeffaflığın artırılmasına yönelik aldığı yeni önlemlere de değindi. Son olarak, Damien Levie, TTYO’nun üçüncü ülkeler üzerindeki olası etkilerine kısaca değindi. Bu kapsamda, AB ile Gümrük Birliği içinde olan Türkiye’nin ABD ile paralel müzakereler yürütmesi gerektiğini ve Avrupa Komisyonu’nun da bu süreci desteklediğini açıkladı. AB ve ABD arasında öngörülen TTYO’nun yürürlüğe girmesi için birçok aşamadan daha geçmesi gerektiğine dikkat çeken Damien Levie, Türkiye’nin hala ABD ile bir STA için müzakerelere başlatmada zamanı olduğunu belirti.

Seminerin kapanış konuşmasında, TEPAV Ticaret Çalışmaları Merkezi Başkanı ve Türkiye’nin DTÖ nezdindeki önceki daimi temsilcisi, Büyükelçi Bozkurt Aran, TTYO kapsamında müzakere edilen menşe kurallarının yanı sıra ticarete ilişkin kuralların (çevre, iş gücü standartları, enerji, rekabet gibi) önemine değindi. Konuşmasında Büyükelçi Bozkurt Aran ayrıca, AB ve ABD arasında önemli tartışma konusu olan, yatırımların korunmasının da, tarafların daha önce üçüncü ülkeler ile imzaladıkları yatırım anlaşmalarında çok daha önemli olduğunu vurguladı.

Sunum:

Bozkurt Aran