İKV’DEN AB’DE 2025 KANSER SEBEPLİ ÖLÜM ORANLARINA İLİŞKİN BİLGİ NOTU
AB’DE 2025 KANSER SEBEPLİ ÖLÜM ORANLARI
Bared Çil, İKV Uzman Yardımcısı
Meme kanseri, dünyada ve Avrupa’da en yaygın görülen kanser türlerinden biri olmasına rağmen, 2025 yılı itibarıyla Avrupa genelinde bu hastalığa bağlı ölüm oranlarının düşmesi bekleniyor[1]. Bu olumlu gelişmenin arkasında erken teşhisin yaygınlaşması, tarama programlarının etkinleşmesi, tedavi yöntemlerindeki ilerlemeler ve farkındalığın artması gibi faktörler yer alıyor. Ancak Avrupa genelinde bu düşüş orantısız bir şekilde gerçekleşmekte olup, bazı ülkeler bu konuda daha hızlı ilerleme kaydederken bazıları geride kalmakta. Dünya Sağlık Örgütü’nün yayımlamış olduğu verilere göre, meme kanseri ölüm oranları 80 yaş üstü kadınlar dışındaki tüm yaş gruplarında düşüyor. 80 yaş üstünde bu rakamların düşmeme sebebi ise gençlere göre daha az kontrole gitmeleri[2].
Grafik 1: AB'de Kadınlar için Meme Kanseri Mortalitesindeki Değişim (%)
Kaynak: Euronews
Grafikte de görüldüğü gibi, 2015-2019 yılları ile 2025 yılı karşılaştırıldığında tüm yaşlarda ortalama %7,25’lik bir düşüş gözlemlenmekte ancak 80 ve üstü yaşta %9,82’lik bir artış görülüyor. Bu durumun bir diğer nedeni, yaşlı hastaların tedavi gelişmelerinden gençler kadar fayda sağlayamaması ve tedavi süreçlerinin gecikmeli başlaması. Araştırma, 1989 ve 2025 yılları arasında AB ülkelerinde 370.000'den fazla meme kanseri ölümü de dâhil olmak üzere tahmini 6,8 milyon kanser ölümünün önlendiğini ortaya koyuyor. Araştırmacılar, Birleşik Krallık'ta ise yaklaşık 200.000 meme kanseri ölümü de dahil olmak üzere 1,5 milyon kanser ölümünün önlendiğini tespit etti. Altı Avrupa ülkesine baktığımızda ise düşüşün en çok olduğu ülke Almanya iken, en düşüğü ise İtalya’da.
Grafik 2: Altı Avrupa Ülkesindeki Kadınlarda Meme Kanseri Mortalitesindeki Değişim
Kaynak: Euronews
Araştırmacılar, 2020'den bu yana AB ülkelerinde genel kanser ölüm oranlarının erkekler için %3,5 ve kadınlar için %1,2 oranında azaldığını tahmin ediyor. Bununla birlikte, nüfus artışı ve yaşlanma nedeniyle toplam ölüm sayısı artmakta. 2025’de AB’de kanser sebepli ölüm sayısı 1 milyon 28 bin olarak tahmin ediliyor.
Grafik 3: AB'de Erkekler için Kanserden Ölüm Oranındaki Değişim (%)
Kaynak: Euronews
Araştırmacılar, 10'dan fazla kanser türünü incelediklerinde, AB genelinde erkeklerde pankreas kanseri, kadınlarda ise pankreas akciğer ve mesane kanseri haricinde ölüm oranlarının düşeceğini tahmin ediyor ve sigara, diyabet, aşırı kilolu olma ve obezite gibi risk faktörlerinin bu artışa katkıda bulunabileceğini söylüyor.
Grafik 4: AB'de Kadınlar için Kanserden Ölüm Oranındaki Değişim (%)
Kaynak: Euronews
Risk faktörlerinin sınırlandırılması açısından sigaranın bırakılması, alkolün sınırlandırılması ve aşırı kilo ve obezitenin kontrol altına alınmasını tavsiye eden uzmanlar, kanser taramalarının artırılması ve erken teşhis çağrısında bulundu.
[1] Euronews, “Breast cancer death rates across Europe are expected to drop in 2025. How do countries compare?”, 12.03.2025, https://www.euronews.com/health/2025/03/12/breast-cancer-death-rates-across-europe-are-expected-to-drop-in-2025-how-do-countries-comp, 25.03.2025
[2] Euronews, “Breast cancer deaths expected to climb by 68% worldwide by 2050, WHO warns”, 25.02.2025, https://www.euronews.com/health/2025/02/25/breast-cancer-deaths-expected-to-climb-by-68-worldwide-by-2050-who-warns, 25.03.2025