AB resmi istatistik ofisi Eurostat tarafından paylaşılan 2025 yılına ait güncellenmiş "AB Enerji Görünümü" başlıklı rapora ilişkin İKV Bilgi Notu yayımlandı.

AB ENERJİ GÖRÜNÜMÜ RAPORU

Melike Sönmez, İKV Uzman Yardımcısı

AB İstatistik Ofisi Eurostat, 2025 yılına ait "AB Enerji Görünümü" başlıklı raporunu, güncellenmiş 2023 istatistikleriyle yayımladı.[1] Yayımlanan veriler arasında AB enerji portfolyosunun durumu ve yenilenebilir enerjinin payı, türlerine göre enerji üretimi, enerji ithalat ve ihracat verileri, türlerine göre enerji tüketimi, enerji fiyatlandırmaları ve enerjiyi ilgilendiren başlıklar üzerine veriler bulunuyor.

İlk olarak enerji portfolyosunun 2023’teki durumuna değinilen notta enerji türlerine göre dağılımın sırasıyla ham petrol ve petrol ürünleri (%37,7), doğal gaz (%20,4), yenilenebilir enerji (%19,5), katı yakıtlar (%10,6), nükleer enerji (%11,8) şeklinde olduğu aktarılıyor. Petrol cinsinden enerjinin en çok kullanıldığı ülkeler arasında GKRY (%86,3) ve Malta (%85,6) öne çıkarken, enerji kaynakları arasında doğal gazın en çok kullanıldığı ülkenin İtalya (%34,8) olduğu, yenilenebilir kaynaklarda İsveç’in (%50,2) öne çıktığı, nükleer yüzdesinin Fransa’da (%39,1) en yüksek seyrettiği görülüyor.

2023 yılında ithal edilen ana enerji ürünü kategorisinin %65’ini petrol ve petrol ürünleri oluştururken, bunu doğal gaz (%25), katı fosil yakıtlar (%5), elektrik (%3) ve yenilenebilir enerji (%2) izliyor. Ayrıca, 2023'te ABD’nin AB'nin ana petrol ve petrol ürünleri tedarikçisi, Norveç’in doğal gaz ve Avustralya’nın da katı fosil yakıt tedarikçisi konumunda olduğu ve AB’nin enerjide dışa bağımlılığının %58 düzeyinde bulunduğu kaydediliyor.

Toplam enerji tüketimi verilerine bakıldığında ise 2023'te AB'de petrol ürünleri (kalorifer yakıtı, benzin, dizel yakıt gibi) nihai enerji tüketiminin %37'sini temsil ederken, bunu elektrik (%23), doğal ve mamul gaz (%20), yenilenebilir kaynakların doğrudan kullanımı (elektriğe dönüştürülmemiş, örneğin ahşap, güneş termal, jeotermal veya alan ısıtma veya sıcak su üretimi için biyogaz; %13), türetilmiş ısı (bölgesel ısıtma gibi; %5) ve katı yakıtlar (çoğunlukla kömür, %2) takip ediyor. Bununla birlikte, petrol ürünlerinin beş AB ülkesinde nihai enerji tüketiminin yarısından fazlasını oluşturduğu ve bu oranın GKRY ile Lüksemburg'da %56, Yunanistan ve Malta'da %54 ve İrlanda'da %51 olduğu belirtiliyor. Elektrik, Malta'da %39 ve İsveç'te %33 olarak ölçülürken, doğal gazın Hollanda'daki payı %34 ve Slovakya'da %29 olarak hesaplanıyor. Yenilenebilir enerjilerin doğrudan kullanımı ise İsveç'te nihai enerji tüketiminin %30'unu ve Finlandiya'da %29'unu oluşturuyor. AB enerji odaklı emisyon hesaplamalarında çoğunlukla öne çıkan ulaşım sektörünün toplam enerji tüketimindeki payının %32 ile zirvede bulunduğu, onu ev içi tüketilen enerji (%26), sanayi (%25), ticari ve kamu hizmetleri (%14) ve tarım, ormancılık ve balıkçılığın (%3) takip ettiği bildiriliyor.

Elektrik fiyatlandırmaları verilerinde ise Avro Alanı’nda olan ve olmayan ülkeler farklı gruplarda değerlendirilerek kıyaslamalar gerçekleştiriliyor. 2024'ün ilk yarısında Avro Alanı’ndaki haneler için en yüksek elektrik fiyatlarının Almanya, İrlanda ve Danimarka'da olduğu tespit edilirken, vergiler ve harçlar dahil en yüksek hane halkı elektrik fiyatlarının Almanya'da (100 kWh başına 40 avro), İrlanda ve Danimarka'da (her ikisi de 37 avro), en düşük fiyatların ise Macaristan'da (11 avro) ve Bulgaristan'da (12 avro) olduğu paylaşılıyor. Hane halkı dışı tüketiciler (örn. sanayi) için elektrik fiyatlarının (KDV ve diğer geri kazanılabilir vergi ve harçlar hariç) İrlanda'da 26 kWh başına 100 avro ile Finlandiya'da 9 kWh başına 100 avro arasında değiştiği bildiriliyor.