İKTİSADİ KALKINMA VAKFI

Türkiye’nin AB Uzmanı
ANA SAYFA » AVRUPA BİRLİĞİ » Avrupa Birliği » Temel Politika Alanları » BİLGİ TOPLUMU VE MEDYA

BİLGİ TOPLUMU VE MEDYA

1980’lerin başından beri hızla gelişen bilgi ve iletişim teknolojileri toplum hayatının her alanını (ekonomik, sosyal, kültürel vb.) yakından ilgilendirmekte ve değiştirmektedir. Bilgi iletişim teknolojilerindeki gelişime ayak uydurabilmek isteyen AB’nin bu alandaki düzenleyici rolü de zaman içerisinde gelişim göstermiştir. Geçtiğimiz yıllarda, AB, tüm elektronik iletişim ağlarını ve hizmetlerini kapsayan kuralların geliştirilmesi, tüm kullanıcıların telefon, faks ve internet gibi temel hizmetlere adil şekilde ulaşımının sağlanması ve ulusal telekom tekellerinin üstün konumunu azaltmak suretiyle rekabetin canlandırılması yolunda önemli çaba sarf etmiştir. Kurallar, AB Üye Devletleri’ndeki ulusal otoriteler tarafından uygulanırken, ulusal düzenleyiciler politikalarını AB düzeyinde koordine etmektedir.

Bilgi teknolojileri, AB’nin ekonomik büyüme stratejisinin merkezinde yer almaktadır. Bu nedenle Avrupa 2020 Stratejisi’nin “Dijital Gündemi” ile ekonomik büyümeyi sağlamak ve yenilikçiliği teşvik etmek için bilgi iletişim teknolojilerinin geliştirilmesi amaçlanmaktadır. Bu bağlamda, stratejinin Dijital Gündemi, bu dijital devrimin herkesin kazanımlarının azami düzeye çıkarılması için gerekli politika ve önlemleri ortaya koymaktadır.

2019-2024 döneminde görevi yürüten von der Leyen Komisyonu’nun temel önceliklerinden biri olan dijital çağa ayak uyduran bir AB kapsamında dijital toplum, gelişmiş teknolojiler ve dijital ekonomi ele alınmaktadır. AB’nin 5G gibi teknolojilerde kendi teknolojik bağımsızlığına kavuşması, blockchain  ve quantum bilgisayarlara, veri paylaşımı ve kullanımına ilişkin teknolojilere daha fazla yatırım yapılması, bunların yanında özellikle yapay zeka gibi teknolojilerin insan üzerindeki etik uygulamaları ve Avrupa Siber Güvenlik Ajansı’nın güçlendirilmesi bu alanda öne çıkan konulardır.

Avrupalı şirketlerin ve vatandaşların ucuz ve yüksek kalitede iletişim altyapılarına ve geniş bir hizmet ağına erişiminin sağlanması AB’nin öncelikli hedefleri arasında yer almaktadır. Bu kapsamda, cep telefonu hizmet sağlayıcılarının yurtdışı kullanımı için adil ücretlendirme politikası uygulamasının sağlanması, internet ve yeni dijital hizmetlerin AB’nin gelir düzeyi düşük bölgelerinde kullanımının artırılması, yüksek hızda geniş bant bağlantısının evlerde ve okullarda kullanımının teşvik edilmesi ve online kamu hizmetlerinin ve elektronik iş hizmetlerinin gelişmesi AB tarafından desteklenmektedir.

Diğer ürünler ve hizmetlerde olduğu gibi, görsel-işitsel ürünleri de AB’nin Tek Pazarı’nda serbest ve adil bir şekilde dolaşabilmeleri için AB genelinde bazı kurallara tabi tutulmaktadırlar. Günümüzde AB’de görsel-işitsel politikanın yasal çerçevesi “Görsel-İşitsel Medya Hizmetleri Yönergesi”ne dayanmaktadır. AB’nin görsel işitsel politikasının hedefleri arasında AB’de kültürel çeşitliliğinin ve tüketiciler ile çocukların korunmasının yanı sıra medyada çoğulculuğun teşvik edilmesi ve Avrupa görsel-işitsel programlarının yapım ve dağıtımlarının artırılması da yer almaktadır. Tüm bunların yanı sıra, ulusal medya düzenleyici otoritelerinin bağımsız kalmaları hususuna da büyük önem verilmektedir.

Avrupa film ve televizyon sanayinin uluslararası alanda rekabet gücünün artırılması ve televizyon kanallarının artan ihtiyaçlarını karşılama kapasitesinin geliştirilmesi amacıyla MEDIA Programı oluşturulmuştur. 2014–2020 döneminde bu program Yaratıcı Avrupa Programı (Creative Europe) çatısı altına alınmıştır. Bu yeni Program kapsamında, görsel işitsel medya sektörüne 1,4 milyar avroluk bir bütçe tahsis edilmiştir. 2021-2027 döneminde program devam edecektir.