SORULARLA AB POLİTİKALARI VE TÜRKİYE-ORTAK TARIM POLİTİKASI
AB’nin Ortak Tarım Politikası (OTP), hem tarımın son derece hayati bir işlev olan beslenme ile doğrudan bağlantılı olması, hem de AB bütçesinin en büyük kısmının bu politika alanına ayrılması nedeniyle ayrı bir önem taşımaktadır. Sadece üye ülkeler için değil aday ve potansiyel aday ülkeler için de dikkatle takip edilmesi gereken bir alan olan, dünya tarım ürünleri ticaretini de doğrudan etkileyen ve 2012’de ellinci yılını kutlayan OTP, içinde bulunduğumuz dönemde kapsamlı bir reform dönemi geçirmektedir.
Üyelik sürecinde Türkiye’nin ekonomik ve sosyal hayatın bütün alanlarında olduğu gibi, tarım konusunda da köklü ve somut reformlarla AB’ye uyum sağlaması gerekmektedir. OTP’ye uyum sağlama mecburiyetimiz ülkemiz tarımı açısından yönlendirici mekanizma oluştururken, bu sayede stratejik planlamalar ile tarımsal politikamız şekillenmektedir. Bu bağlamda 1950’li yıllardan itibaren ortak bir tarım politikasına sahip AB’nin yıllar içerisinde reforme ettiği politikası bizim için rehber niteliğine sahip.
Sektördeki yapısal sorunlarına rağmen AB’ye uyum sağlamaya çalışan Türk tarımında, işletmelerin küçük oluşu, arazilerin çok parçalı olması, sulamadaki yetersizlikler ve kırsal kalkınma bu süreçte sıkıntı yaşanan önemli başlıklar olarak öne çıkmaktadır. Bu sorunlarına rağmen Türk tarımı 75 milyon ülke nüfusu ve her yıl misafir ettiği 30 milyon turisti beslemeye devam etmektedir. Son 9 yıl içerisinde bitkisel üretimde ortalama yüzde 80, hayvansal üretimde yüzde 117 artış sağlayan sektör, 62.7 milyar dolarlık hasılası ile Avrupa’da ilk sırada yer alırken, 15 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirmiştir. AB’nin en kapsamlı politikası olan OTP’ye uyum konusunda yoluna hızlı bir şekilde devam eden Türk tarımı, ekonomik olarak da küresel alanda önemli bir aktör olmaya devam etmektedir.
BM verilerine göre dünyada açlık ve yetersiz beslenmeden etkilenen insan sayısının 1 milyona ulaştığı da göz önünde bulundurulduğunda, bu denli stratejik öneme sahip sektöre ülke olarak gereken hassasiyeti göstermek zorundayız. Bu açıdan AB’ye uyum konusunda gelişmeler kaydettiğimiz mevzuat ve uygulamalar son derece önemlidir. Sektörün büyüklüğü, Türk toplumun önemli bir bölümünü doğrudan ilgilendirmesi ve AB OTP’sinin içinde bulunduğu reform süreci, Türkiye’nin uyum çalışmalarını etkileyen unsurlar arasındadır. Bu nedenle, Türk tarım sektörü ile ilgili bütün kesimlerin, AB’de bu sektöre yönelik uygulamaları ve politikaları yakından takip etmesi gerekmektedir.
Bu çerçevede, İKV Uzman Yardımcı Gökhan Kilit tarafından hazırlanan “Sorularla AB Politikaları ve Türkiye: Ortak Tarım Politikası” başlıklı yayınımız (İKV Yayın No: 266) ile, AB OTP’sini bütün yönleriyle kısa ve anlaşılır şekilde aktarmak üzere sizlerle paylaşıyoruz. Bu yayında yer alan sorulara verilen yanıtlar, AB’nin OTP’sinin yapısı, işleyişi ve geleceğe yönelik uygulamalarını açıklarken, Türkiye’nin OTP’ye uyum amacıyla sürdürdüğü çalışmaları da ele almaktadır. Çalışmamızın Türkiye’nin AB üyelik sürecinde ilgili kesimlerin değişen koşullara uyum sağlama çabasına katkı sağlayacağını ümit ediyoruz.