İKV tarafından Realta Araştırma Şirketi’ne yaptırılan, Türkiye kamuoyunda AB’ye ilişkin bilgi ve farkındalık düzeyinin belirlenmesi ile Türkiye’de AB üyeliğine destek konusundaki görüşlerin incelendiği araştırmanın sonuçları yayımlandı.

Künye

Araştırma 4-5 Nisan 2015 tarihlerinde, 18 ilde TÜİK örneklem verileri dikkate alınarak, Türkiye genelinde 18 yaş ve üstü seçmen nüfusunu temsil eden, %45,6’sı kadın olmak üzere 2.489 katılımcıyla, hanede kantitatif araştırma ve yüz yüze görüşme metoduyla gerçekleştirilmiştir.

Profil

Araştırmanın yapıldığı kişilerin profiline bakıldığında, 45 yaş ve üstü kişilerin %36,8’lik oranla araştırmaya en fazla katılan yaş grubunu oluşturduğu görülmektedir.

Eğitim düzeyi bakımından incelendiğinde lise mezunları %38‘lik oranla katılımcılar içerisinde ilk sırada yer almaktadır. Bunun yanında katılımcıların %16’sı üniversite, %17’si ortaokul, %21’i ilkokul mezunudur.

Katılımcıların mesleklerine bakıldığında %25,7 ile ev hanımları ilk sırayı alırken; %15,3 ile işçiler ikinci sırada, %11,8 ile emekliler üçüncü sırada yer almaktadır. Örnek grubun %44,6’sı çalışan kesimdir.

Katılımcıların %86,4’ü daha önce herhangi bir Avrupa ülkesini ziyaret etmemiştir. Herhangi bir AB ülkesini ziyaret eden %13,6’lık kesimin yaklaşık yarısının ziyaret sebebi turistiktir.

Katılımcıların %32,5’lik kesiminin Avrupa’da yaşayan akraba veya yakın tanıdığı bulunmakla birlikte bunun yarısına yakını birinci ve ikinci derece yakınlardan oluşmaktadır.

Temel Bulgular

• Araştırmaya katılan her 5 kişiden 4’ü AB’yi daha önce duyduğunu ifade etmekle beraber, katılımcıların %85’i AB hakkında ‘hiç’ veya ‘biraz’ bilgiye sahip olduğunu belirtmektedir. Bu da Türkiye kamuoyunda AB konusunda genel bir bilgi eksikliği olduğuna işaret etmektedir.

• AB hakkında bilgi düzeyinin coğrafi olarak ülkenin batısından doğusuna doğru azaldığı görülmektedir. Genç nüfusta (18-30 yaş aralığı) AB bilinirliği ve AB hakkında bilgi düzeyi, ileri yaş gruplarına göre (45 yaş ve üstü) daha fazladır.

• Araştırma AB hakkında yaygın bilgi kaynaklarının televizyon, gazete, radyo gibi geleneksel medya araçları ile internet olduğunu göstermektedir. AB ve Türkiye’deki resmi kurumların, kamuoyunda bilgi kaynağı olarak görülme oranı oldukça düşüktür.

• Araştırmaya göre, Türkiye kamuoyunun %61,8’i Türkiye’nin AB üyeliğini desteklemektedir.

• Araştırma katılımcılarının %73’ü Türkiye’nin AB üyeliğine olan inancının azaldığını ifade etmektedir. Araştırmaya göre, Türkiye’nin AB üyesi olacağına inananların oranı %30; önümüzdeki beş yıl içerisinde Türkiye’nin AB üyesi olmasını bekleyenlerin oranı ise %23.

• Türkiye’nin AB üyeliğine olan destek coğrafi açıdan karışık bir tablo sergilemektedir. Türkiye’nin AB üyesi olacağına inancın en yüksek olduğu bölge, %47,7 ile Güneydoğu Anadolu Bölgesi; en düşük olduğu bölge ise %22,8 ile İç Anadolu Bölgesi’dir. Tüm coğrafi bölgelerde ise AB üyeliğine olan inanç %50 seviyesinin altındadır.

• Yaş aralığı olarak bakıldığında ise, 45 yaş altındaki nüfusun Türkiye’nin AB üyeliğini daha fazla desteklediği ve üyeliğe daha fazla inandığı görülmektedir. Ancak tüm yaş gruplarında önümüzdeki beş yıl içinde üyelik beklentisi %30’un altındadır.

• Türkiye’nin AB’ye üye olmasını destekleyen katılımcıların destekleme sebeplerinin başında refah ve ekonomik gelişmişlik seviyesinin artacağı beklentisi ile serbest dolaşım, yerleşim ve eğitim imkânları beklentisi bulunmaktadır. Bunları demokrasi ve insan haklarının gelişeceği öngörüsü takip etmektedir.Serbest dolaşım imkânının artacağı beklentisi 18-30 yaş arası grupta yüksektir. 30 yaş ve üstü katılımcılar için AB üyeliğini destekleme sebepleri sıralamasında demokrasi ve insan hakları ikinci sırada gelmektedir.

• AB üyeliğine desteğin bölgesel kırılımında, tüm bölgeler için AB üyelik desteğinin ilk sebebi de refah ve ekonomik gelişmişlik düzeyinin artacağı beklentisidir.

• AB üyeliğini desteklemeyenlerin sebeplerine bakıldığında AB’nin Türkiye’ye yaklaşımında uyguladığı çifte standart (%26) ve AB üyeliğinin Türk kültür ve kimliğine zarar vereceği kaygısı (%26) öne çıkmaktadır.

• Araştırmaya katılan her 4 kişiden 1’i AB üyeliğinin Türkiye’ye en büyük katkısını ‘serbest dolaşım’; her 5 kişiden 1’i de ‘yeni iş imkânları’ olarak ifade etmiştir. Üyeliğin Türkiye’ye herhangi bir katkısı olmayacağına inananlar ise %15 ile üçüncü sırada yer almaktadır.

• Katılımcıların %65,2’si Türkiye’nin ekonomik olarak AB’ye ihtiyacı olduğunu ifade etmektedir. Bu oranın en yüksek olduğu coğrafi bölge %78,3 ile Güneydoğu Anadolu Bölgesi’dir.

• AB üyeliğinin muhtemel katkılarına benzer şekilde araştırma katılımcıları için Avrupa, yüksek refah ve ekonomik gelişme anlamına gelmektedir (%23). Bunu %21 ile serbest dolaşım ve sınırların kalkması takip etmektedir.

İKV tarafından yaptırılan “Türkiye Kamuoyunda AB Desteği ve Avrupa Algısı – Kamuoyu Araştırması 2015” başlıklı analizin pdf dökümanına ulaşmak için tıklayınız.

Analizin İngilizce versiyonuna ulaşmak için tıklayınız.