REG İLK TOPLANTISINI GERÇEKLEŞTİRDİ
Bakanlar Kurulu kararı ile oluşturulan ve Reform İzleme Grubu (RİG) toplantılarının yerini alan Reform Eylem Grubu (REG) toplantılarının ilki, 8 Kasım 2014 tarihinde Ankara’da gerçekleştirildi. Yeni yapılanma ile birlikte, AB katılım müzakereleri çerçevesinde yürütülen siyasi reform sürecinde yeni bir dönem başladı. Siyasi reform tasarılarının hazırlanması, TBMM’den geçirilmesi ve uygulanması aşamalarında aktif bir rol üstlenecek olan REG, reformların tüm toplumsal kesimlerle paylaşılması, her kesimin katkısının alınması ve yanlış algıların düzeltilmesi amacıyla siyasi reformlar alanında yapıcı ve aktif bir iletişim stratejisi yürütme açısından önemli bir rol üstlenecek. Bu çerçevede, reformların AB’deki muhataplara doğru şekilde anlatılması amacıyla, REG üyesi bakanlar ve müsteşarlar, uluslararası düzeyde temaslarını yoğunlaştıracaklar.
REG’in ilk toplantısına, Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, AB Bakanı ve Başmüzakereci Volkan Bozkır, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, İçişleri Bakanı Efkan Ala, TBMM Karma Parlamento Komisyonu Başkanı Afif Demirkıran, TBMM AB Uyum Komisyonu Başkanı Prof. Dr. Mehmet Tekelioğlu, TBMM Dışişleri Komisyonu Başkanı Ahmet Berat Çonkar ve Başbakanlık Müsteşarı Kemal Madenoğlu katıldı.
Hatırlanacağı üzere, 62’inci Hükümet Programı’nda Türkiye’nin AB üyeliği stratejik bir hedef olarak belirtilmişti. Bu hedef doğrultusunda, 16 Ekim 2014 tarihinde Türkiye’nin Yeni AB Stratejisi açıklanmış, ardından Ulusal Eylem Planı’nın Birinci Aşaması kamuoyu ile paylaşılmıştı. REG toplantısı sonrası AB Bakanlığı tarafından yapılan basın açıklamasında, hükümet tarafından son günlerde atılan bu adımlara dikkat çekilerek, Türkiye’nin, “siyasi reformlar alanında her geçen gün çıtayı daha yukarıya çeken ve geleceğin inşasında demokrasi, hukukun üstünlüğü ve insan haklarının korunmasını esas alan bir duruş sergileme kararlılığını” sürdürdüğü ifade edildi. Siyasi kriterlere ilişkin olarak 23’üncü ve 24’üncü fasılların alanına giren tüm konularda, AİHS, AİHM içtihadı ve AB müktesebatının esas alınacağının vurgulanması, REG toplantısında altı çizilen hususlardan bir diğeriydi.
Yeni yapılanma çerçevesinde, RİG’den farklı olarak REG kapsamında gerçekleştirilen bazı düzenlemeler şu şekilde:
75’İNCİ KPK TOPLANTISI BRÜKSEL’DE GERÇEKLEŞTİRİLDİ
75'inci Türkiye-AB Karma Parlamento Komisyonu (KPK) toplantısı, Eşbaşkanlar Afif Demirkıran ve Manolis Kefalogiannis başkanlığında 11 Kasım 2014 tarihinde Brüksel’de gerçekleştirildi. Toplantının açış konuşmalarını AB Bakanı ve Başmüzakereci Büyükelçi Volkan Bozkır, Avrupa Komisyonu’nun Avrupa Komşuluk Politikası ve Genişleme Müzakerelerinden Sorumlu Üyesi Johannes Hahn ve AB Dönem Başkanlığını temsilen İtalya Dışişleri ve Uluslararası İşbirliği Bakanlığı Avrupa Bütünleşmesinden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Alberto Cutillo gerçekleştirdi.
Toplantının öğleden sonraki oturumunda, vize serbestliği süreci ve geri kabul anlaşması’nın uygulanması ile orta doğu’daki son durum ele alındı. AB Bakanı Büyükelçi Bozkır konuşmasında öncelikle Kıbrıs meselesi üzerinde durdu. Kıbrıs’ta BM müzakerelerinin başlatılmasının önemini vurgulayan Bozkır, “perspektifimiz 50 yıllık sorunu çözmek olmalı” dedi. Bozkır aynı zamanda Avrupa’nın konuya ilişkin yaklaşımının tek taraflı olmaması gerektiğinin altını çizdi. KPK Eş Başkanı Afif Demirkıran ve AB Dönem Başkanı İtalya’nın temsilcisi Alberto Cutillo konuşmalarında 23’üncü ve 24’üncü fasılların müzakerelere açılması çağrısında bulundular. 1 Kasım’da göreve başlayan Avrupa Komisyonu’nun Komşuluk Politikası ve Genişleme Müzakerelerinden Sorumlu Üyesi Johannes Hahn da Türkiye ile ilgili olarak ilk resmi açıklamasını KPK toplantısında yaptı.
Hem Türkiye’nin, hem de AB’nin, önümüzdeki beş yıllık süreyi olabildiğince iyi kullanması gerektiğini belirten Hahn, 2014 Türkiye İlerleme Raporu’nda yer alan olumlu adımların ve endişelerin üzerinde durdu. Hahn, 2013 tarihli Demokratikleşme Paketinin uygulanmasına yönelik düzenlemeler ile Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ihlallerinin engellenmesine dair Eylem Planı’nın kabulünü önemli adımlar olarak değerlendirirken, Türk demokrasisi açısından eksiklerin bulunduğu bazı alanların, Rapor kapsamında endişe ile karşılandığını belirtti. Hahn konuşmasında hukukun üstünlüğü ve temel haklar alanında artan işbirliğinin gelecekte ilişkilerin omurgasını oluşturmaya devam edeceğini vurguladı.
Kıbrıs meselesine de değinen Hahn, ilgili tüm paydaşları Kıbrıs'ta çözüme katkıda bulunmaya davet ederek, BMGS temsilcisi Espen Barth Eide'in, çözüme yönelik görüşmeleri yeniden başlatma çabasını desteklediğini ifade etti. Toplantıda Gümrük Birliği’nin gözden geçirilmesi, enerji güvenliği, dış politika ve güvenlik alanında diyalog, Suriye ve Irak mültecileri ile vize serbestliği ve geri kabul konuları da KPK üyeleri tarafından değerlendirildi.
AB BAKANI BOZKIR’IN BRÜKSEL ZİYARETİ
AB Bakanı ve Başmüzakereci Büyükelçi Volkan Bozkır, 11-12 Kasım 2014 tarihlerinde Brüksel’e resmi bir ziyaret gerçekleştirdi. AB Bakanı Bozkır, ziyareti KPK Toplantısına katıldı. Toplantının ardından ikili temaslar kapsamında Juncker Komisyonu’nun yeni üyeleriyle bir araya gelen Bakan Bozkır, Avrupa Komisyonu Başkan Yardımcısı ve AB Dışişleri ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini, Avrupa Komisyonu’nu Komşuluk Politikası ve Genişleme Müzakerelerinden Sorumlu Üyesi Johannes Hahn, Enerji Birliğinden Sorumlu Başkan Yardımcısı Maros Sefcovic, Dijital Tek Pazardan Sorumlu Başkan Yardımcısı Andrus Ansip, Sağlık ve Gıda Güvenliğinden Sorumlu Üye Vytenis Andriukatis ile bir araya geldi.
Brüksel’de yeni Komisyon üyeleri ile gerçekleştirilen bu ilk temaslarda, katılım müzakereleri süreci başta olmak üzere Türkiye-AB ilişkileri kapsamlı olarak ele alındı. Komisyon üyeleri ile temasların ardından Bakan Bozkır, düzenlenen çalışma yemeğinde, AP Sosyalistler ve Demokratlar Grubu Başkanı Gianni Pitella ile görüştü. Bakan Bozkır, 12 Kasım 2014 tarihinde, KKTC Dışişleri Bakanı Özdil Nami gerçekleştirdiği görüşmenin ardından Avrupa Parlamentosu Türkiye’nin Dostları Grubu üyeleri ile öğle yemeğinde bir araya geldi. Bakan Bozkır’ın Brüksel ziyaretindeki son durağı, Avrupa Komisyonu tarafından düzenlenen ve konuşmacı olarak iştirak ettiği “Genişleme Sürecinde Kamu Yönetimi Reformunun Güçlendirilmesi” başlıklı konferansı oldu.
AP GKRY KONUSUNDA TÜRKİYE’Yİ UYARDI
AP Genel Kurulu 12 Kasım 2014 tarihinde Türkiye’nin, GKRY’nin sözde Münhasır Ekonomik Bölgesi’nde (MEB) yürüttüğü ve gerginliğe sebep olduğu iddia edilen faaliyetlerine ilişkin hazırlanan ilke karar taslağını görüştü. İlke karar taslağı, 13 Kasım 2014 tarihinde kabul edildi. AP ilke kararında, Türkiye’nin yürüttüğü araştırma faaliyetlerinin GKRY’nin tek yanlı olarak ilan ettiği sözde MEB’ini ve bu bölgede doğal kaynak aramaya ilişkin egemenlik hakkını ihlal ettiği iddia edildi. İlke kararda, GKRY’nin sözde MEB’inde ve çevresinde araştırma yapan Türk gemilerinin bir an önce çekilmesi çağrısında bulunuldu.
Türkiye’nin söz konusu eylemlerinin, Kıbrıs meselesine kapsamlı bir çözüm bulunmasına yönelik müzakerelerin sürdürülmesini tehlikeye attığı iddia edildi. Bunun yanında ilke kararda, söz konusu eylemlerin Türkiye-AB ilişkilerini olumsuz etkileyebileceği uyarısında bulunuldu. Bağlayıcılığı bulunmayan AP ilke kararının kabul edilmesinden önce konuya ilişkin açıklamada bulunan AB Bakanı Bozkır, Brüksel’de Komisyon’un Komşuluk Politikası ve Genişleme Müzakerelerinden Sorumlu Üyesi Johannes Hahn ile yaptığı görüşmede söz konusu tasarının yanlışlığını dile getirdiğini belirtti. AB Bakanı Bozkır, bu tasarının, benzer nitelikteki tasarılarla aynı akıbete uğrayacağını ve Türkiye açısından geçerliliği olmadığını ifade etti.
Söz konusu karara buradan ulaşılabilir.
AB BAKANI BOZKIR’IN BRÜKSEL VE LÜKSEMBURG TEMASLARI
AB Bakanı ve Başmüzakereci Büyükelçi Volkan Bozkır, 19-21 Kasım 2014 tarihlerinde, Brüksel ve Lüksemburg’da resmi temaslarda bulundu. Ziyaretinin ilk gününü Brüksel’de Avrupa Komisyonu’nda temaslara ayıran Bozkır, Avrupa Komisyonu’nun Ulaştırmadan Sorumlu Üyesi Violeta Bulc, Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spordan Sorumlu Üyesi Tibor Navracsiscs ve İnsani Yardım ve Kriz Yönetiminden Sorumlu Üyesi Cyristos Stylianides ile görüşmeler gerçekleştirdi. Komisyon üyeleri ile gerçekleşen toplantıların ana gündem maddelerini, katılım müzakereleri ve genel kapsamda Türkiye-AB ilişkileri oluşturdu.
Bakan Bozkır, 20 Kasım’da başladığı Lüksemburg ziyaretinde ilk olarak Başbakan Xavier Bettel ile görüştü. Başbakan Bettel’in büyük memnuniyet duyduğunu belirttiği görüşmenin ardından Bozkır, Meclis Başkanı Mars Di Bartolomeo ve Temsilciler Meclisi’nin Avrupa İşleri Komisyonu Üyeleri ile bir araya geldi. Bakan Bozkır, Lüksemburg ziyareti kapsamında, Schengen vizesine adını veren Lüksemburg'un Schengen kasabasına da bir gezi gerçekleştirdi. Bu bölgede düzenlediği basın toplantısında Bakan Bozkır, vizelerin kalkmasıyla, çok kısa bir süre içerisinde Türkiye’nin Schengen üyesi olacağının altını çizdi.
Bakan Bozkır konuşmasının devamında, geri kabul ve vize serbestliği konusunda Türkiye’den yaklaşık 72 beklenti olduğunu ve bunların 62’sinin Türkiye tarafından karşılandığını ifade ederken, 3 sene sonra Komisyon'un nihai kararıyla, vizelerin kalkma sürecinin tamamlanacağı temennisinde bulundu. Bugün 26 ülkeyi kapsayan Schengen Anlaşması, Moselle nehrinde MS Princesse Marie-Astrid teknesinde Lüksemburg-Almanya-Fransa sınırlarının kesiştiği noktada Benelüks ülkeleriyle Almanya ve Fransa tarafından imzalanmıştı.
STK’LAR AB BAKANLIĞI’NIN SİVİL TOPLUM DİYALOĞU TOPLANTISINDA BİR ARAYA GELDİ
AB Bakanlığı, Türkiye’nin Yeni AB İletişim Stratejisi’ne ilişkin olarak sivil toplum kuruluşlarının değerlendirmelerini almak amacıyla, 26 Kasım 2014 tarihinde İstanbul’da Sivil Toplumla Diyalog Toplantısı gerçekleştirdi. 400’den fazla STK’dan 2.500’e yakın temsilcinin katıldığı toplantıda, AB Bakanı ve Başmüzakereci Büyükelçi Volkan Bozkır katılımcılarla, Yeni İletişim Stratejisi ve önümüzdeki dönemlerde yapılacak çalışmalara ilişkin görüş alışverişinde bulundu. Bakan Bozkır konuşmasında, Türkiye’de 104.000 STK’nın olduğunun altını çizerken, sivil toplumun gücünün, görüş zenginliğinin ve desteğinin alınmasının doğru kararlara ulaşılması için önemli bir faktör olduğunu söyledi.
2023 hedefleri doğrultusunda AB üyelik müzakerelerinin Türkiye için en önemli süreçlerden biri olduğunu belirten Bozkır, demokrasinin temeli olan STK’lar ile birlikte hareket edildikçe, AB üyeliği yolunda daha sağlam adımlar atılacağını sözlerine ekledi. Bakan Bozkır konuşmasında, Türkiye’nin yeni AB Stratejisi’nin birinci ayağını, siyasi reformların oluşturduğunu hatırlattı ve Ocak ayında Başbakan Prof. Dr. Ahmet Davutoğlu başkanlığında düzenlenecek ikinci Reform Eylem Grubu (REG) toplantısında ifade özgürlüğü paketinin açıklanacağını duyurdu.
Yeni AB Stratejisi’nin ikinci ayağı olan AB müktesebatına uyum çerçevesinde ise 2015-2019 yıllarını kapsayan ikinci Ulusal Eylem Planı’nın 1 Aralık 2014 tarihinde açıklanacağını belirten Bakan Bozkır, söz konusu planın Avrupa Komisyonu ile paylaşıldığını ve karşılıklı görüş alışverişinde bulunulduğunu söyledi. Bozkır ayrıca, ikinci ulusal eylem planı ile bu süreçte Türkiye’nin amaçlarının ve yöntemlerinin AB tarafından şeffaf bir şekilde görülebileceği bir ortam yaratmayı amaçladıklarını belirtti. Yeni AB Stratejisi’nin temel unsuru olan iletişim stratejisi ile ilgili olarak AB Bakanı Bozkır, önümüzdeki dönemde yapılacak çalışmaların en başında AB içinde Türkiye’nin imajında meydana gelen hasarları ve Türkiye’de AB’nin imajında meydana gelen hasarları gidermeyi hedeflediklerini sözlerine ekledi.
Türkiye’de bunun öncelikle sivil toplumla yapmayı planladıklarını belirten Bozkır, bu çerçevede AB fonlarından yararlanılacağını söyledi. Bozkır, bu plan doğrultusunda ilk aşamada 11 milyon avroluk bir kaynak bulunduğunu ve 2020 yılına kadar da 20 milyon avroya kadar kaynak kullanılabileceğinin altını çizdi. Bakan Bozkır ayrıca, 2020 yılına kadar kullanılacak olan 800 milyon avroluk kaynakla 500.000 gencin yurtdışına gönderileceğini söyledi. Gençlerin yurtdışında eğitim alması konusunda yaşanan bir diğer gelişme ise Ulusal Ajans ile THY arasında imzalanan protokol oldu. Söz konusu protokol çerçevesinde Erasmus+ Programı’ndan yararlananların, yurtdışı seyahatlerinde yüzde 20 bilet indirimi ve 10 kilogram ek bagaj hakkı tanınmasına karar verildi.